Krucha, jasnowłosa Najświętsza Maryja Panna w lekkim, wytwornym skłonie uklękła, ubrana w zielonkawą świetlistą szatę i gotycko pofałdowany płaszcz, podbity malinowym materiałem, i złożywszy dłonie pochyliła głowę, w ogromnej, złotej aureoli, przed Dzieciątkiem. Nagie Dzieciątko uśmiecha się i błogosławi Maryję. Ono spoczywa na ziemi w promienistej mandorli o złotych ostrych promieniach (w ikonografii chrześcijańskiej świetlisty spłaszczony owal o kształcie migdału otaczający postaci głównie Chrystusa, Maryi, czasami świętych; mandorla - migdał). W dekoracyjnie potraktowanym cebrzyku leżą dwie pieluszki z połyskliwej materii.
Scena Adoracji Dzieciątka odbywa się przed stajenką drewnianą, o ażurowej konstrukcji architektonicznej, z uroczym gołębnikiem i białymi gołębiami, które asystują temu wydarzeniu. W pobliskiej stajence wołek i osiołek spożywają paszę ze żłobu, a św. Józef - starzec z siwą brodą z niepokojem spogląda w niebo. W scenie Adoracji dominuje nastrój intensywnego przeżycia mistycznego i liryzm. Została ona zakomponowana w atmosferze harmonijnego, wytwornego zestrojenia linii i świetlistych, intensywnych kolorów, których głębię wzmagają otaczające liczne złocenia: tła, aureoli, mandorli. Wszystkie cechy malowanej kwatery z Adoracją Dzieciątka wskazują, że jest to przykład tzw. stylu pięknego, występującego w Europie w XIV wieku, w okresie średniowiecza. Kwatera ta jest częścią poliptyku grudziądzkiego (Pomorze Wschodnie ok. 1390 r.). Pochodzi z nieistniejącej kaplicy zamku krzyżackiego w Grudziądzu (w warszawskim Muzeum Narodowym od 1946 r.).
Poliptyk (czyli wieloskrzydłowy ołtarz szafiasty) z Grudziądza, jest poświęcony scenom z życia Maryi: Zaśnięcie i Koronację przedstawiono w części środkowej ołtarza, czyli części nieruchomej, natomiast boczne skrzydła (ruchome) - sceny z historii Narodzenia i Dzieciństwa Chrystusa. Po zamknięciu skrzydeł oglądamy sceny z Męki Chrystusa. Dotychczas niespotykane przedstawienie Narodzin Chrystusa jako Adoracji Dzieciątka przez Maryję, należy do najwcześniejszych przedstawień tego typu w Europie Północnej (ok. 1390 r.). Ta nowość ikonograficzna przyszła tu z Europy Zachodniej, której ośrodki, bogate w kulturę i sztukę we Francji, Anglii i Hiszpanii, promieniowały na resztę świata. W drugiej połowie XIV wieku również Czechy stają się ważnym ośrodkiem kultury i sztuki średniowiecznej, a do legendarnych mistrzów sztuki europejskiego średniowiecza zaliczono Mistrza trzebońskiego ołtarza. Czeski Mistrz z Trzebonia jest identyfikowany według trzech ocalałych desek rozebranego ołtarza z kościoła w Trzeboniu w południowych Czechach. (W średniowieczu malowano na odpowiednio zagruntowanych lub oklejonych płótnem deskach).
Styl poliptyku z Grudziądza, ukształtował się pod wpływem malarstwa czeskiego z tego okresu, głównie Mistrza z Trzeboni, a reprezentującego tzw. styl piękny. Cechy stylu pięknego w sztuce średniowiecza Europy to: dążenie do wykwintu formy, płynny kontur, wyrafinowanie i subtelność postaci i krajobrazu oraz dominujący nastrój mistycyzmu i liryzmu. Jego kolebką jest Francja. To bardzo ważne, że przez kontakt ze wspaniałym dziełem, jakim jest poliptyk grudziądzki, możemy poznać pewne cechy wyrafinowanej sztuki europejskiej z okresu, kiedy panuje tzw. styl piękny. Średniowiecze, ten fascynujący obszar kultury, wyrażający się we wszystkich dziedzinach sztuki, jest chyba dziś zbyt mało znany szerokiemu ogółowi. Bliższe są nam przykłady architektury sakralnej średniowiecza, które są bardziej dostępne. W Częstochowie np. na Jasnej Górze Kaplica Cudownego Obrazu Matki Bożej, utrzymana w stylu gotyckim, nieustannie zachwyca. Formą występującą dość często w Polsce jest styl wtórny, neogotyk, niejednokrotnie wspaniały, jak np. kościół św. Michała we Wrocławiu, który nawiedzała Edyta Stein, święta karmelitanka.
Natomiast malarstwo i rzeźba stylu pięknego, wysublimowany produkt elitarnej kultury dworskiej z epoki średniowiecza są u nas słabo znane. Ich przykłady w Polsce nie są częste, a te, które są, zostały zapoznane. Dlatego kontemplujmy malowaną kwaterę ze sceną Adoracji Dzieciątka z ołtarza grudziądzkiego (ok. 1390) jako subtelny, mistyczny przejaw sztuki minionego czasu - tak bardzo cenny.