Reklama

Zanurzeni w Kieleckiem

Niedziela Ogólnopolska 27/2012, str. 42-43

Archiwum Wydawnictwa „Jedność”

Cudzynowice. Na szlaku kościołów drewnianych

Cudzynowice. Na szlaku kościołów drewnianych

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Trudno oprzeć się urokowi świętokrzyskiej ziemi. To tu, z Krajna, ks. Ściegienny wyruszył do Kielc, by wywołać powstanie, to tu, z Miechowa, bożogrobcy zarządzali konwentami i posiadłościami w całej Europie, w mieronickim kościółku pw. św. Jakuba Apostoła ślub brał Jan Chryzostom Pasek, a cystersi z Jędrzejowa szerzyli kulturę i cywilizację nie tylko wśród okolicznych mieszkańców, ale i w całej Rzeczypospolitej. Jak w kalejdoskopie przesuwają się świętokrzyskie miasta, wsie i przysiółki, z których każde naznaczone jest historią zapisaną w szkolnych annałach. Bo takie jest Świętokrzyskie. Stąd Piłsudski poprowadził swoje Legiony do Krakowa, a kielczanie w dowód wdzięczności i dumy wystawili im pomnik „Czwórki Legionowej” w centrum stolicy województwa. W średniowiecznych kościółkach zapisane są losy najznamienitszych rodów Rzeczypospolitej, a historia nieistniejących już dworów ziemiańskich, po których pozostały tylko charakterystyczne zespoły parkowe, zapisała niejeden heroiczny życiorys.
Wiarę i patriotyzm mieszkańców tych ziem udało się zachować na kartach przygotowanego przez naszych redakcyjnych kolegów z edycji kieleckiej „Niedzieli” katalogu „Diecezja kielecka. Miejsca - historia - tajemnice”, wydanego przez Wydawnictwo „Jedność”. Żmudna benedyktyńska praca, wymagająca kwerendy bibliotecznej i archiwalnej z sięganiem do kronik parafialnych zaowocowała opasłym tomem, który ze znawstwem prowadzi nas po niezwykłych miejscach tej pięknej krainy naznaczonej przez Boga bogactwami rud, przepięknymi Górami Świętokrzyskimi i zabytkami kultury, wśród których te najcenniejsze wybudowane zostały przez wiernych swojej religii mieszkańców Kielecczyzny. Tę miłość widać w fundacjach klasztorów i kościołów, których wiele ocalało z pożóg wojen i powstań przetaczających się przez te ziemie. Dziś stanowią chlubę mieszkańców, a władze samorządowe ściągają, skąd się da, fundusze, by wyeksponować perełki architektury sakralnej znajdujące się na terenie ich gmin. Sami duszpasterze starają się, by powierzone im domy Boże zachować dla następnych pokoleń. Stąd wizyta w świątyniach diecezji kieleckiej to zanurzenie w głąb historii Polski zapierające dech w piersiach. Kościoły, kaplice, klasztory przyciągają mieszkańców i turystów nie tylko z historycznych i estetycznych powodów, ale przede wszystkim z religijnych motywacji. Dzieje się tak dlatego, że kapłani ziemi kieleckiej zawsze stali ze swoim ludem. Z ich grona wywodzą się inicjatorzy zmian sytuacji gospodarczej kieleckich chłopów (ks. Bronisław Sokołowski założył w Nasiechowicach Spółdzielnię Mleczarską i Kasę Stefczyka), z nich wywodzą się kapelani Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, Batalionów Chłopskich, a po wojnie Żołnierzy Wyklętych. Płacili za to wysoką karę więzienia, tortur, chorób, a nawet śmierci (ks. Henryk Peszko, ks. Mieczysław Połoska, ks. Józef Rybczyk).
Warto uważniej przyjrzeć się religijności mieszkańców tej diecezji. Jej żarliwość przejawia się m.in. w materialnym wymiarze parafialnych świątyń, może mniej urodziwych od tych z proweniencją średniowieczną, renesansową czy barokową, ale budowanych wielkim sercem, z odwagą graniczącą z bohaterstwem. To świątynie powstające w czasach komunistycznych, budowane jako suszarnie na tytoń (Przybysławice), tunel foliowy (Sędziszów), czy - już w czasach nowszych - przy pomocy Polonii (Psary). Czasy carskie przypomina urokliwa świątynia przebudowana z łaźni zdrojowej, umiejscowiona na filarach ponad rzeką Prądnik w Ojcowskim Parku Narodowym. W tej sytuacji trudno się dziwić, że właśnie z diecezji kieleckiej pochodzi pierwszy święty Polak - Andrzej Świerad urodzony w Chwalibogowicach, bo jakże inaczej może się nazywać miejsce urodzenia świętego?
I tak można snuć dzieje ziemi kieleckiej, przerzucając kartki albumu-katalogu „Diecezja kielecka. Miejsca - historia - tajemnice”. Nim powstała publikacja, autorzy przez ponad dwa lata prezentowali co tydzień kolejne parafie diecezji na łamach „Niedzieli Kieleckiej”, oczywiście do katalogu mogła wejść tylko część zawartych w „Niedzieli” treści, ale dzięki temu książka spełnia walory katalogu-przewodnika. Jej zwięzły język, bogactwo historycznych treści, legend, ciekawostek zmusza czytelnika do zanurzenia się w dziejach tej przepięknej ziemi, w sposób wyjątkowy obdarowanej przez Boga i wzbogaconej miłością jej mieszkańców. Bogata ikonografia zawiera zdjęcia świątyń, słynących łaskami obrazów Matki Bożej i arcydzieł sztuki sakralnej. Warto pokusić się o przestudiowanie katalogu o diecezji kieleckiej. Zapewniam, że następnym krokiem będzie wyprawa w Kieleckie. Najtrafniej zachęcił do niej biskup kielecki Kazimierz Ryczan, który na kartach książki napisał: „Zapraszam czytelników tej niecodziennej publikacji do kontemplacji śladów wiary praojców, która zaowocowała pięknem diecezjalnych świątyń. Wsłuchajmy się w mowę milczącej architektury, w dźwięki dzwonów i miłość uśmiechniętych świętych”.
Publikacja liczy blisko 580 stron, opisuje ponad 300 parafii, została wydana na papierze kredowym w twardej oprawie. Adresowana jest do pielgrzymów, turystów, księży, historyków i ludzi zainteresowanych pięknem ojczystej ziemi.

Władysław Burzawa, Katarzyna Dobrowolska, Agnieszka Dziarmaga, ks. Paweł Tkaczyk, „Diecezja kielecka. Miejsca - historia - tajemnice”, Wydawnictwo „Jedność”, Kielce 2011.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2012-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Prezydent Duda: ostrzegam moich rodaków, dobrze pilnujcie swoich oddanych w wyborach głosów

2025-06-10 14:05

[ TEMATY ]

Andrzej Duda

Karol Porwich/Niedziela

Prezydent Andrzej Duda

Prezydent Andrzej Duda

Prezydent Andrzej Duda napisał na X, że ostrzega rodaków, by dobrze pilnowali swoich oddanych w wyborach głosów. Dzisiaj naprawdę poważna ekipa zabiera się za dokonany przez Was wybór - dodał prezydent, odnosząc się do słów premiera Donalda Tuska, że "nie wolno lekceważyć nawet jednego głosu".

Na początku wtorkowego posiedzenia rządu Tusk odniósł się do wątpliwości związanych z liczeniem głosów w niedawnej drugiej turze wyborów prezydenckich. Premier twierdził, iż nie zauważył, by ktokolwiek z liderów rządzącej koalicji próbował podważyć wynik wyborów prezydenckich, które wygrał Karol Nawrocki. Podkreślił przy tym - odnosząc się m.in. do poniedziałkowej wypowiedzi Dudy - że nikt, niezależnie od tego, jaki urząd sprawuje, nie ma prawa lekceważyć nawet jednego zmarnowanego głosu.
CZYTAJ DALEJ

Watykan: papież przyjął rezygnację biskupa - przeciwnika niemieckiej drogi synodalnej

2025-06-09 11:44

[ TEMATY ]

biskup

Niemcy

rezygnacja

Ojciec Święty

flickr.com/archidiecezjakrakow

Ojciec Święty przyjął rezygnację z rządów duszpasterskich diecezji Eichstätt (Niemcy), złożoną przez Jego Ekscelencję Gregora Marię Hanke, OSB – poinformowało Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej. Biskup Eichstätt Gregor Maria Hanke OSB zrezygnował w wieku 70 lat i jak podaje diecezja zamierza powrócić do duszpasterstwa jako „ojciec Gregor”. Był on jednym z czterech biskupów diecezjalnych – przeciwników działań podejmowanych w ramach niemieckiej „drogi synodalnej”.

Diecezja Eichstätt poinformowała w niedzielę 8 czerwca, że prośba bpa Hanke o rezygnację została przyjęta przez papieża Franciszka „tuż przed Wielkanocą”. Ojciec Święty był już wówczas ciężko chory, a zmarł w poniedziałek wielkanocny, 21 kwietnia. Prosił jednak bpa Hanke, by pozostał na stanowisku do czasu ustalenia dokładnej daty rezygnacji.
CZYTAJ DALEJ

Z pamiętnika pielgrzyma - dzień 4

2025-06-10 18:35

ks. Łukasz Romańczuk

Wczoraj zapomniałem powiedzieć o jednym ze świętych, który towarzyszył nam przez cala drogę. Gdy rozpoczynaliśmy wędrówkę z Sutri na placu była figura tego świętego. Podobnie w kościele, w którym sprawowaliśmy Mszę świętą tak żeby jego obraz i figura. Święty ten jest bardzo charakterystyczny ponieważ obok jego nóg jest świnia. Patrząc oddali na tę figurę myślałem że to Święty Roch a zwierzę pod jego stopami to pies. Przyjrzałem się jednak bliżej okazało się że jest to prosiaczek.

A wspomnianym świętym jest święty Antoni Opat, znany także jako Pustelnik. Swoje wspomnienie liturgiczne ma 17 stycznia a dlatego jest ukazywany z prosiaczkiem ponieważ według pewnej historii, gdy podróżował drogą morską pewna locha przyniosła do niego chory prosię, on uczynił na nim znak krzyża. Prosię wyzdrowiało. Co ciekawe dzisiejszy dzień, także jest z prosiakiem w tle. A związany jest on z sanktuarium, które mijaliśmy po drodze. Santuario Madonna della Sorbo. Swoje początki sakralne to miejsce ma w 1427 roku, kiedy to papież Marcin V przekazał to miejsce karmelitom. Według miejscowych opowieści krąży historia o objawieniu Matki Bożej i dlatego jest w tym miejscu kult maryjny Historia opowiada o człowieku z jedną ręką, który pasł świnie w dolinie Sorbo. Pewnego dnia, szukając jednej z zabłąkanych świń, znalazł ją w pobliżu jarzębiny, gdzie ukazała mu się Madonna. Maryja sprawiła, że ręka młodzieńca odrosła i powiedziała do niego: „Idź do wsi i przekonaj ich, aby zbudowali sanktuarium na tym wzgórzu. Każdy, kto przyjdzie tu w procesji, otrzyma moją łaskę. Jeśli ci nie uwierzą, pokaż im swoją rękę”. Nie znając tej historii, mogę powiedzieć, że Via Francigena pomaga, aby tę prośbę zrealizować. Do sanktuarium prowadzi 14 krzyży, na których znajdują się tabliczki z numerami stacji. Pierwszy krzyż czyli pierwsza stacja jest już około 3,5 km od sanktuarium. To idealny dystans, aby między poszczególnymi stacjami rozważać te ważne wydarzenia, związane z misterium naszego zbawienia. Idąc między stacjami była idealna przestrzeń, aby te 14 stacji odnieść do życia swojego oraz wydarzeń, które dzieją się obecnie w Kościele, świecie, czy też w sposób szczególny mnie dotykają. Takie myśli wypływające z serca i wlewające nadzieję. Żałuję tylko, że nie udało mi się ich nagrać, bo chętnie bym do nich jeszcze wrócił, a pamięć niestety bywa ulotna.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję