Gdy Tomasz Terlikowski i Grzegorz Górny rozmawiają z abp. Józefem Michalikiem na temat mediów i dochodzą do tematu dość drażliwego: rubryki o Kościele w „Gazecie Wyborczej”, Ksiądz Arcybiskup mówi otwarcie, że jest to świadectwo „przemyślności” Adama Michnika, który stara się pozyskać pewną kategorię wierzących czytelników, a zarazem formować oblicze polskiego katolicyzmu. - Publicystyka „Gazety Wyborczej” uświadamia mi, że żyjemy w dwóch różnych światach i oni nie są w stanie zupełnie pojąć tego świata, w którym ja żyję - twierdzi abp Michalik. Ubolewa zarazem, że istnienie zaledwie trzech liczących się tygodników katolickich: „Niedzieli”, „Gościa Niedzielnego” i „Przewodnika Katolickiego” to bardzo mało, jak na 40-milionowy katolicki kraj (nasze pismo Ksiądz Arcybiskup określa w książce jako bardzo wpływowy tytuł!).
Adoracja albo walizki
Rozmówca Górnego i Terlikowskiego stawia w tej książce odważne diagnozy dotyczące przyszłości Kościoła w Polsce, jego kondycji duchowej, wiele mówi o tożsamości kapłańskiej, modlitwie, ascezie. Nie brak sformułowań dosadnych, np.: „Jeżeli ksiądz nie ma czasu na adorację Najświętszego Sakramentu, to może pakować walizki” albo: „W moim przekonaniu świeccy od dawna decydują o żywotności Kościoła”.
Ksiądz Arcybiskup nie jest bezkrytyczny. - Dostrzegam braki i trudności w Kościele - mówi. A za główną wadę polskich katolików uważa oddzielenie życia od wiary. - Tymczasem chrześcijaństwo nie polega wyłącznie na indywidualnej relacji z Bogiem, lecz jest także relacją ze wspólnotą. Słyszymy niekiedy: jestem wierzący, lecz popieram in vitro, albo: jestem katolikiem, ale dam dziewczynie adres gabinetu, w którym dokona aborcji - twierdzi abp Michalik. Wśród słabości polskiego katolicyzmu wymienia także niedociągnięcia w dziedzinie etyki pracy. - Na przyszłość Kościoła w Polsce patrzę jednak z nadzieją, mimo iż nie ulega wątpliwości, że żyjemy w czasach kryzysu cywilizacji chrześcijańskiej. Ale to nie jest koniec wiary ani koniec Chrystusa - zapewnia rozmówca. Jego zdaniem, Kościół musi również szukać dzisiaj kontaktu ze światem wirtualnym. - Internet to nowy kontynent, który otwiera się przed nami.
Raport Ratzingera, raport Michalika
„Raport o stanie wiary w Polsce” - wywiad rzeka, jakiego abp Józef Michalik udzielił Grzegorzowi Górnemu i Tomaszowi Terlikowskiemu, tytułem nawiązuje do „Raportu o stanie wiary” kard. Josepha Ratzingera. - To odniesienie celowe - tłumaczy Górny. - Wywiad Vittoria Messoriego z kard. Ratzingerem zawiera bowiem ocenę Kościoła 20 lat po soborze, zaś abp. Michalika pytamy o kondycję Kościoła 20 lat po obaleniu komunizmu - mówi Górny.
Ciekawa, pełna humorystycznych fragmentów i anegdot jest też ta część książki, w której abp Michalik wspomina swe dzieciństwo, lata szkolne, dom rodzinny w Zambrowie, wreszcie czasy rzymskie i spotkania z kard. Wojtyłą, a potem Janem Pawłem II. Cennym dodatkiem - co jest zasługą dziennikarzy prowadzących wywiad - są w książce dane statystyczne dotyczące Kościoła, pochodzące z Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, CBOS-u oraz GUS-u.
Promocja książki miała miejsce w Sekretariacie Episkopatu Polski w Warszawie. Oprócz dziennikarzy wzięli w niej udział: nuncjusz apostolski abp Celestino Migliore oraz nowy sekretarz generalny Episkopatu bp Wojciech Polak. Spotkanie stanowiło okazję do rozmowy również o bieżących sprawach Kościoła, m.in. o zakazie wypowiedzi dla ks. Adama Bonieckiego. Abp Michalik podkreślił, że współczuje zarówno przełożonemu Zakonu Marianów, do którego należy ks. Boniecki, jak i samemu ks. Bonieckiemu, że musieli dojść do tak bolesnego punktu. - Ks. Boniecki nie jest przeciętnym księdzem, był przecież generałem Marianów i doskonale wie, czym jest posłuszeństwo w Kościele - tłumaczył abp Michalik. I wyraził nadzieję, że z pewnością dzięki swojej wierze obaj kapłani znajdą rozwiązanie tego konfliktu. Obecnych na promocji przedstawicieli „Więzi” abp Michalik natomiast zachęcił, by byli „bardziej eklezjalni” oraz aby „nie powtórzyli starych błędów tzw. Kościoła otwartego”. Pytany zaś o zapowiedziane przez PiS starania na rzecz przywrócenia w Polsce kary śmierci, przypomniał nauczanie Kościoła, według którego należy chronić każde ludzkie życie. Przypomniał jednocześnie, że zgodnie z tym nauczaniem, w sytuacji, gdy np. agresor działa z zamiarem pozbawienia kogoś życia, to - gdy nie ma innego wyjścia - dopuszczalne jest pozbawienie życia agresora, to znaczy poświęcenia jednego życia na rzecz drugiego.
I jeszcze jedno na koniec: ducha tej książki chyba najbardziej trafnie oddał Tomasz Terlikowski, twierdząc, że po przeprowadzeniu wywiadu rzeki z abp. Michalikiem nie ma wątpliwości, że Ksiądz Arcybiskup jest ojcem - zarówno w wymiarze duchowym dla poszczególnych osób, jak i w całym Kościele.
„Raport o stanie wiary w Polsce. Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik w rozmowie z Grzegorzem Górnym i Tomaszem P. Terlikowskim”, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, Radom 2011.
Pomóż w rozwoju naszego portalu