Reklama

Refleksje po 20 latach obecności katechezy w szkole

Jest jeszcze sporo do zrobienia…

Niedziela Ogólnopolska 35/2010, str. 22-23

Bożena Sztajner/Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Monika Łukaszów: - W tych dniach mija 20. rocznica powrotu katechezy do szkoły. Jak Ksiądz Biskup ocenia to dwudziestolecie?

Bp Marek Mendyk: - Powrót katechezy do szkoły odbieram jako opatrznościowe działanie. W salkach parafialnych pewnie nigdy nie mielibyśmy możliwości takiego kontaktu z dziećmi i młodzieżą jak teraz. Polska w dużym stopniu zmieniła się. Owszem, zawsze możemy postawić pytanie: Na ile ta szansa została wykorzystana? Teraz, podobnie jak w latach poprzednich, z pewnością pojawią się próby podsumowania.

- Jakie one są?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

- Dość dobrze układają się relacje między szkołą a parafią. Obecność religii w szkole dała szansę nadania religijnego charakteru uroczystościom szkolnym: początek i zakończenie roku szkolnego, rocznice szkolne czy święta państwowe połączone są na ogół ze Mszą św. Pojawiła się szansa powrotu do szkoły religijnego wymiaru świąt (organizowanie jasełek, wspólne przeżywanie spotkań opłatkowych), co dało możliwość większej integracji środowiska szkolnego, nawiązania bliższych kontaktów z nauczycielami. Mam świadomość, że w wielu przypadkach przygotowanie tych spotkań spoczywa na barkach katechetów. Ale zauważamy też dobrą współpracę z nauczycielami, którzy włączają się w organizowanie takich uroczystości. Coraz częściej też szkoły angażują się w przygotowanie uroczystości kościelnych, np. przez włączenie się w liturgię chóru szkolnego, przygotowanie wizytacji biskupiej w parafii, przygotowanie do uroczystości Wszystkich Świętych przy porządkowaniu cmentarza, czasem budowanie ołtarzy na Boże Ciało itp. Takich przykładów jest wiele.
Bardzo budującym przykładem integracji jest interesowanie się wychowawców przygotowaniami swoich uczniów do sakramentu bierzmowania i I Komunii św. Nauczyciele wychowawcy i duszpasterze razem ze swoimi uczniami uczestniczą w tych uroczystościach. Daje to szansę dalszej współpracy wychowawczej nie tylko w szkole, ale i poza nią.
Myślę, że należy też wysoko ocenić łączenie wysiłków szkoły i parafii w zakresie troski o dzieci potrzebujące pomocy materialnej, np. przez opłacanie obiadów w szkole, pomoc w organizowaniu wyjazdów wakacyjnych, śródrocznych itd. Wielu księży, sami katecheci, także parafialne stowarzyszenia religijne fundują posiłki dla dzieci. Ogólnie można powiedzieć, że dzięki obecności katechezy w szkole następuje powolny proces integracji szkoły i parafii w trosce o ucznia.
Oczywiście, jest jeszcze wiele do zrobienia. Zauważamy również trudności, które przez lata nie zostały przezwyciężone.

- Czy, zdaniem Księdza Biskupa, polska katecheza wymaga jakichś zmian? Co zmienić, a co pielęgnować? Jakie obszary katechezy należałoby szczególnie zagospodarować?

- Coraz bardziej konieczna staje się potrzeba przemyślenia katechezy, która na nowo odkryłaby swoje miejsce w parafii. Istniejący do tej pory model katechezy parafialnej sprowadzał się raczej tylko do przygotowania sakramentalnego dzieci i młodzieży. Wprowadzało to wśród duszpasterzy dość niebezpieczny dualizm, który w praktyce katechetycznej sprowadzał się do stwierdzenia: „W szkole - nauka religii, w parafii - sakramenty”.
Po latach coraz wyraźniej jawi się potrzeba, a może nawet konieczność zintensyfikowania działań katechetycznych prowadzonych w parafialnej wspólnocie. Zwracają na to uwagę w różnych miejscach dokumenty II Polskiego Synodu Plenarnego (1991-99), upominają się o to również dokumenty robocze I Synodu Diecezji Legnickiej, które wprost zobowiązują, aby szkolne nauczanie religii znalazło swoje dopełnienie w katechezie parafialnej.

- Z pewnością dotychczasowe doświadczenia dały możliwości związane z bezpośrednim kontaktem z dziećmi i młodzieżą w szkole, ale z drugiej strony nie sposób nie zauważyć ich braku na niedzielnej Mszy św.

Reklama

- Widać coraz wyraźniej, że na obecności religii w szkole poprzestać nie można. Trzeba ją uzupełnić o katechezę parafialną, a jeszcze bardziej o katechezę rodzinną. Szczególnie zauważają to duszpasterze: rodzina coraz bardziej nas niepokoi i wydaje się, że coraz mniej możemy liczyć na jej główny udział w religijnym wychowaniu dzieci i młodzieży. Coraz częściej stawiamy sobie pytanie: czy w dalszym ciągu można mówić, że głównym wychowawcą jest rodzina, a szkoła i Kościół jedynie ją wspomagają w tym zadaniu? Coraz wyraźniej też widać, jak bardzo brakuje tego ważnego partnera w wychowaniu religijnym dzieci i młodzieży, którym są rodzice.
Kiedyś w jednym z wywiadów abp Kazimierz Nycz powiedział, że nasze katechetyczne „być” to przede wszystkim wzmocnienie nadwątlonych kontaktów z rodzicami oraz ich katecheza. Z doświadczeń tych lat widać, że sama tylko nauka religii w szkole nam w tym nie pomoże. Trzeba dowartościować w tym względzie środowisko parafialne i przez parafię szukać kontaktu i współpracy wychowawczej z rodzicami. Zresztą nie jest to tylko problem rodziny. Trzeba powiedzieć, że szkoła również przeżywa swój poważny kryzys. Wychowanie w niej zmierza w kierunku relatywizmu, czasem chyba nawet nihilizmu moralnego. Szkoła chce produkować rzemieślników, fachowców, poliglotów, ale nie chce formować osobowości ludzkich. I to trochę martwi.
Oczywiście, mówienie o katechezie parafialnej nie może się kojarzyć z chęcią czy próbą opuszczenia środowiska szkolnego. Katecheza w szkole powinna pozostać. Jest to szczególny obszar naszego ewangelizacyjnego działania. Ale to nie oznacza, że wszelkie wysiłki wychowawcze mamy wiązać jedynie ze szkołą. Kiedy mówimy o katechezie parafialnej, to przede wszystkim po to, by zwrócić uwagę na wyjątkowość tego środowiska w aspekcie wychowawczym.

- Wspomniał Ksiądz Biskup o katechezie rodziców. Jak miałaby ona wyglądać?

- Potrzebna jest katecheza rodziców, a właściwie należałoby to pojęcie rozszerzyć - bardzo potrzebna jest katecheza dorosłych! Tak samo, gdy chodzi o wszelkiego rodzaju wolontariat i współpracowników czy raczej pomocników katechezy. Tych ludzi trzeba włączać w program wychowawczy, realizowany przede wszystkim w parafii.

- Czy zatem należałoby wprowadzić jakiś nowy model katechezy na najbliższe lata?

- Na pewno konieczne są korekty dotyczące sposobów docierania do dzieci i młodzieży, a także do ich rodziców. Trzeba zająć się osobami dorosłymi. Konieczna jest formacja katechetów. Z pewnością potrzebna jest ona pod względem warsztatowym, ale może jeszcze bardziej pod względem duchowym. Katecheta musi mieć świadomość swojej misji, swojego powołania. Katecheza nie może być tylko sposobem na życie!

2010-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Prezydent: nie podpisałem nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Swojego zdania nie zmieniam

2025-08-25 11:39

[ TEMATY ]

Karol Nawrocki

PAP/Leszek Szymański

Prezydent Karol Nawrocki poinformował w poniedziałek, że nie podpisał nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy. Swoją decyzję motywował m.in. tym, że świadczenie 800 plus powinni dostawać tylko Ukraińcy, którzy pracują w Polsce.

- Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy nie dokonuje tej korekty, wokół której toczyła się debata publiczna. Ja swojego zdania nie zmienię i uznaję, że 800 plus powinno przynależeć tylko tym Ukraińcom, którzy podejmują się wysiłku pracy w Polsce - powiedział prezydent.
CZYTAJ DALEJ

Odnaleziona Siostra Dorota apeluje: Uważajcie na oszustów

2025-08-22 15:47

[ TEMATY ]

apel

Siotra Dorota

uważajcie na oszustów

Siostry Pasjonistki św. Pawła od Krzyża

Odnaleziona Siostra Dorota

Odnaleziona Siostra Dorota

- Z całego serca pragnę podziękować wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób zaangażowali się w poszukiwania. Niech Bóg wynagrodzi każdemu, kto wspierał mnie modlitwą - tak brzmi początek nagrania, w którym Siostra Dorota apeluje o to, by nie dać się zwieść oszustom.

Przypomnijmy: 21 sierpnia Zgromadzenie Sióstr Pasjonistek Świętego Pawła od Krzyża wydało dramatyczny komunikat. Siostry z wielkim niepokojem informowały o zaginięciu siostry zakonnej Doroty Janiszewskiej.
CZYTAJ DALEJ

Papież do Kościoła w Indiach o dialogu ekumenicznym i międzyreligijnym

2025-08-25 16:13

PAP/EPA

Papież Leon XIV

Papież Leon XIV

Papież Leon XIV przesłał telegram do arcybiskupa Goi z okazji 400. rocznicy przybycia do Indii pierwszego misjonarza, Litwina, ojca Andriusa Rudaminy SJ. Telegram na uroczystość, w katedrze w Starym Goa, został podpisany przez kard. Pietro Parolina, sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej.

„Jego Świątobliwość Papież Leon XIV przesyła serdeczne pozdrowienia i najlepsze życzenia wszystkim zgromadzonym w Katedrze w Starym Goa, aby uczcić czterechsetną rocznicę przybycia do Indii pierwszego Litwina, jezuity ojca Andriusa Rudaminy” - czytamy w telegramie.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję