Według danych z ub. roku było ich 11 020. Do Instytutów Świeckich w Polsce należą ogółem 1024 osoby. Indywidualną formę życia konsekrowanego wybrało 748 osób. Dane z ostatnich lat pokazują, że liczba zakonnic, zakonników i mniszek powoli lecz systematycznie spada. Względnie stabilna jest liczba członków Instytutów Świeckich, natomiast wzrasta liczba osób, które przyjęły indywidualną konsekrację.
Zakony żeńskie czynne
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Największą grupę osób konsekrowanych w Polsce stanowią kobiety – siostry zakonne żyjące w zgromadzeniach czynnych, czyli nastawionych na współdziałanie z Kościołem w pracy apostolskiej.
Według danych z 1 stycznia 2022 r., w Polsce obecnych jest 105 zgromadzeń zakonnych o różnych charyzmatach i bardzo zróżnicowanej liczebności (od blisko 1000 do kilkunastu osób). Reprezentowane są one w Konferencji Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych w Polsce.
W zgromadzeniach tych żyje 16 307 sióstr. 15 601 z nich to profeski wieczyste, 479 – profeski czasowe, 131 – nowicjuszki a 96 – postulantki. Dla porównania według danych z ubiegłego roku były to w sumie 16 764 siostry, w tym 15 964 profeski wieczyste, 521 profesek czasowych, 147 nowicjuszek i 132 postulantki.
W związku z epidemią Covid-19 w 2021 r. zmarło 85 sióstr ze zgromadzeń czynnych.
Reklama
W Polsce jest 1985 domów tych zgromadzeń. 1845 sióstr pracuje za granicą. 532 siostry – na misjach, 287 sióstr na Wschodzie, 1032 siostry – w innych krajach. Dla porównania w ubiegłym roku zagranicą pracowało 1866 sióstr.
Według danych z ub. roku, siostry prowadziły m.in. ok. 370 przedszkoli, ok. 100 szkół – podstawowych, ponadpodstawowych i specjalnych, 33 ośrodki wychowawcze, 72 domy dziecka, 112 domów pomocy społecznej, ponad 30 zakładów opiekuńczo-leczniczych, 28 domów opieki, 10 domów dla matek z małymi dziećmi, 25 stołówek dla biednych i 95 punktów wydawania żywności. Oprócz tego znaczna część sióstr zaangażowana jest w pracę w dziełach o podobnym charakterze, lecz prowadzonych przez inne podmioty - pracują m.in. w 105 szpitalach, 28 przychodniach i 25 hospicjach.
Bardzo wiele sióstr zatrudnionych jest w instytucjach kościelnych, jak kurie, sądy biskupie, centrale diecezjalnych Caritas, seminaria duchowne, domy księży emerytów, rozgłośnie radiowe itp. Trudno przecenić też zaangażowanie zakonów żeńskich w duszpasterstwo. W 2019 r. 2025 sióstr pracowało jako katechetki a oprócz tego w bezpośrednie nauczanie i wychowawstwo było ich zaangażowanych niemal 2 tys. Siostry zakonne prowadziły też 710 grup związanych z charyzmatami ich zgromadzeń. Od pewnego czasu zgromadzenia żeńskie rozwijają też różne formy duszpasterstwa dziewcząt, kobiet i rodzin.
Klasztory kontemplacyjne
Reklama
Konferencja Przełożonych Żeńskich Klasztorów Kontemplacyjnych w Polsce zrzesza 83 przełożone klasztorów kontemplacyjnych, należących do 13 rodzin zakonnych. Są to: Benedyktynki (9 domów), Benedyktynki Sakramentki (3), Bernardynki (9), Dominikanki (3), Kamedułki (2), Karmelitanki (28), Klaryski Kapucynki (6), Klaryski (7), Klaryski od Wieczystej Adoracji (8), Norbertanki (2), Redemptorystki (1), Wizytki (4), Anuncjatki (1).
W 2021 r. w klasztorach należących do konferencji klauzurowej żyło 1198 mniszek. 1081 to profeski wieczyste, 59 – profeski czasowe, 31 – nowicjuszki, 27 – postulantki. Było również 19 aspirantek, choć siostry nie doliczają ich do ogólnej liczby mniszek.
Dla porównania w 2020 r. w klasztorach żyło razem 1208 mniszek, w tym 1105 profesek wieczystych, 55 profesek czasowych, 27 nowicjuszek i 21 postulantek. Było 48 aspirantek.
Dla statystyki najbardziej reprezentatywną wielkością jest liczba profesek wieczystych, bo nie ma już w niej chwiejności decyzji charakterystycznej dla formacji początkowych. W roku bieżącym profesek wieczystych jest o 24 mniej. Zapewne znaczny wpływ na pomniejszenie ich liczby ma ilość zgonów, których w 2021 r. było aż 30.
Badania ankietowe wykazały, że na covid-19 chorowało 536 sióstr, z czego 27 było hospitalizowanych, a 10 zmarło (2 - na Covid-19 i 8 – z powodu chorób współistniejących). Zgony covidowe stanowią równo ⅓ wszystkich zgonów.
Dane gromadzone przez Konferencję wskazują, że ogólna liczba sióstr pomału lecz systematycznie maleje. I chociaż liczba sióstr podejmujących życie kontemplacyjne, na wszystkich etapach formacji, a więc: profesek czasowych, nowicjuszek i postulantek wyraźnie wzrasta, to jednak to nie wystarcza, by całkowicie wyrównać zastępowalność pokoleń.
Reklama
Poza wyżej uwzględnionymi, jest w Polsce kilka Klasztorów (6), które formalnie nie należą do Konferencji – żyje w nich ok. 50 mniszek. Możemy zatem powiedzieć, że ogółem, we wszystkich Klasztorach w Polsce żyje ok. 1250 mniszek, a do wstąpienia w ich szeregi przygotowuje się blisko 20 aspirantek. Statystyczna mniszka w Polsce w r. 2021 ma 57 lat.
Instytuty świeckie
W roku 2021 do KKIŚ (Krajowej Konferencji Instytutów Świeckich w Polsce ) należały 32 Instytuty. Po ślubach wieczystych w Instytutach jest 865 osób, 101 po ślubach czasowych, a w formacji wstępnej 58 - ogółem 1024 osoby. Co ciekawe są to dokładanie te same liczby co na początku roku ubiegłego. Z powodu Covid-19 zmarły w 2021 r. 4 osoby należące do instytutów, ale na wszystkich stopniach formacji pojawiły się również w sumie 4 nowe osoby.
Choć powołań jest mniej niż kilkanaście lat temu, ich procent w stosunku do populacji utrzymuje się na stałym poziomie. Spadek przypisywać więc należy demografii.