W Niedzieli z datą 30 listopada 2003 r. na s. 11 został wydrukowany List Episkopatu Polski dotyczący nowych przepisów odnośnie do tzw. świąt kościelnych. Warto zatrzymać te stronice Niedzieli, bo zebrany jest tutaj także materiał dotyczący przykazań kościelnych. Ich treść powinna być dobrze znana wszystkim katolikom. Są po to, by nasze życie religijne było uporządkowane. To są drogowskazy dla każdego, kto chce być przy Bogu, żyć w Chrystusowym Kościele i zachować spokój sumienia w kwestii obowiązków wobec Kościoła.
Świętowanie religijne to szczególne, bardzo radosne i uroczyste odniesienie człowieka do Boga. Niesie w swej treści cześć i miłość do Niego, domagające się uzewnętrznienia. Świętowanie od zawsze było w Kościele. Zarzuty, które czyniono pierwszym chrześcijanom, dotyczyły m.in. zebrań i wspólnej modlitwy oraz pieśni, które śpiewali na cześć Chrystusa. Kościół od swych początków świętował uroczystości związane z Panem Jezusem oraz Matką Najświętszą. Były to dni szczególnego kultu Bożego, radosnego oddawania czci Bogu, ale miały one także wymiar zwykły, ludzki - świętowanie w domu, w rodzinie itd. Pięknie widać to na przykładzie niedzieli. Niestety, zauważamy, że wielu ludzi zaniedbuje dziś dzień Pański (statystyki kościelne podają, że w niektórych parafiach w niedzielnej Mszy św. uczestniczy tylko 20% parafian), że nie umie świętować, nie umie oddawać czci Bogu, gnuśnieje, skłóca się z najbliższym otoczeniem... I tak zapędzić się może człowiek w ślepy zaułek, i tak już zostaje. W ten sposób nie chodzi na Mszę św. niedzielną wielu młodych ludzi. Choć uczestniczą oni w lekcjach religii, na Mszy św. ich nie ma.
Zastanawiam się, dlaczego tak się dzieje. I myślę, że w większości przypadków ich rodzice także nie chodzą do kościoła, nie umieją świętować, zaniedbali swój kontakt z Panem Bogiem. To jest wielki dramat współczesnego człowieka, który nie umie już cieszyć się istotą święta. Być może dlatego ludzie są tacy chmurni, zdenerwowani, tak często kierują się nienawiścią, także w stosunku do Kościoła. Myślę, że przyczynia się do tego również zaniedbanie świętowania, bo powstają wtedy pewnie i kompleksy; ludzie wiedzą, że nieuczestniczenie w niedzielnej Mszy św. to grzech i mają świadomość oddalania się od Boga, i stąd rodzi się nienawiść, opanowanie ludzkich serc przez szatana, ojca grzechu.
Do tego wszystkiego odnosi się odezwa biskupów polskich mówiąca o pewnych zmianach w rozporządzeniach kościelnych dotyczących chrześcijańskiego świętowania. Biskupi wychodzą naprzeciw współczesnemu zagonionemu człowiekowi, umożliwiając mu życie w prawdzie wobec siebie i wspólnoty kościelnej. Wzięli pod uwagę trudności w wypełnianiu obowiązków chrześcijańskich (udział we Mszy św. i powstrzymanie się od prac niekoniecznych) przypadających na dni nakazane, które nie były w naszym kraju dniami wolnymi od pracy. Nowe przepisy porządkują tę rzeczywistość. Księża biskupi poprosili Stolicę Apostolską, by przenieść uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego, która - jak wiemy - przypadała na czwartek po VI niedzieli wielkanocnej, na VII niedzielę wielkanocną - właśnie żeby ułatwić wiernym wypełnienie tego obowiązku.
W naszej niedawnej historii zniesiono kilka świąt kościelnych. Były to czasy Gomułki. Cała prasa, będąca wówczas w jednych tylko rękach, wiwatowała na cześć pierwszego sekretarza, obliczano, ile to domów więcej będzie wybudowanych dzięki temu, że w te święta ludzie będą pracować. Niestety, ten, kto niszczy ducha Bożego, do niczego nie dochodzi. Komuniści obiecywali raj na ziemi, lecz zrujnowali całą gospodarkę. Z tej ruiny nie możemy się podźwignąć. Biorąc pod uwagę stan faktyczny, księża biskupi postanowili, że choć zniesione święta są bardzo ważnymi uroczystościami liturgicznymi, nie będą już świętami nakazanymi. Nie będą więc świętami nakazanymi uroczystości: Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (8 grudnia), św. Józefa (19 marca) oraz świętych Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca).
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów 4 marca 2003 r. wydała dekret zezwalający na wspomniane zmiany. Jest tylko jedno święto zaliczone do uroczystości, które jest dniem roboczym, a pozostaje świętem nakazanym: jest to święto Trzech Króli - uroczystość Objawienia Pańskiego (6 stycznia). To wielka uroczystość i dlatego pomimo wszystko katolika obowiązuje tego dnia Msza św.
Mamy też obowiązek być na Mszy św. w uroczystość Narodzenia Pańskiego - 25 grudnia, w uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki - 1 stycznia, w uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pana Jezusa - Boże Ciało, w uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - 15 sierpnia i w uroczystość Wszystkich Świętych - 1 listopada.
Niemniej jednak księża biskupi zachęcają wiernych, by - o ile jest to możliwe - katolicy we wszystkie święta kościelne uczestniczyli we Mszy św., korzystali z łask świętej liturgii i żeby to był także czas świętowania. Takimi ważnymi świętami, choć nieopatrzonymi klauzulą „nakazane”, są - poza świętem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, wspomnieniem św. Józefa i świętych Apostołów Piotra i Pawła - święto Matki Bożej Gromnicznej, Poniedziałek Wielkanocny, święto Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła. One pozwalają zgłębić tajemnicę Kościoła, uczą chrześcijańskiej postawy, zbliżają człowieka do Boga.
Jednocześnie Episkopat zwraca uwagę na zaniedbaną trochę przez katolików polskich sprawę piątków jako dni pokuty. Owszem, w wielu polskich domach zachowywano w tym dniu wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, lecz nagminne stało się już wręcz organizowanie w tym czasie - jako kończącym tydzień pracy - zabaw i różnego rodzaju imprez rozrywkowych. Księża biskupi podkreślają z mocą obowiązek uszanowania tego dnia jako dnia męki i śmierci Pana Jezusa.
Polski Episkopat zwraca też uwagę na obowiązek troski chrześcijanina o potrzeby wspólnoty Kościoła.