Reklama

Album o kresowym dziedzictwie

Należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Staraniem Muzeum Kresów w Lubaczowie ukazał się piękny album fotograficzny pt. „Kresowe dziedzictwo”. Ta zasłużona dla regionu placówka kulturalna, wśród różnorodnych działań dokumentuje i ochrania architekturę i budownictwo drewniane występujące w Lubaczowie i powiecie.
„Podczas badań terenowych wykonano dokumentację fotograficzną oraz naukową dziesiątków obiektów drewnianej zabudowy okolic Lubaczowa. W albumie zamieszczono zaledwie niewielki wybór fotografii prezentujących urodę i niepowtarzalność drewnianej architektury kresowej powiatu lubaczowskiego. Ciekawe i nieszablonowe spojrzenie na malownicze cerkwie i kościoły, na oryginalną w swej dekoracji zabudowę małomiasteczkową i wiejską, ukazuje w pełni fenomen lubaczowskiego budownictwa drewnianego” - stwierdza w „Słowie wstępnym” tej publikacji dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie Stanisław Piotr Makara.
Nim przystąpimy do oglądania tych pięknych zdjęć znajdujących się na 134 stronach albumu, a później wybierzemy się do miejsc, w których te obiekty zostały postawione w pięknym krajobrazie Płaskowyżu Tarnogrodzkiego i Roztocza, należy przeczytać tekst autorstwa historyka sztuki Janusza Mazura, który pisze z dużym znawstwem o architekturze i budownictwie drewnianym ziemi lubaczowskiej. Tak uzasadnia potrzebę zajmowania się tą problematyką: „Od przeszło pięćdziesięciu lat trwa proces zaniku tradycyjnej zabudowy drewnianej. O ile tych procesów nie można już zatrzymać, to można i należy podejmować starania nad zachowaniem i dokumentacją najcenniejszych przykładów lokalnego budownictwa drewnianego. W albumie starano się ukazać w ogólnym zarysie całokształt problematyki lubaczowskiej architektury drewnianej Anno Domini 2006. W pierwszej części wydawnictwa przedstawiono w wyborze drewnianą architekturę sakralną, w drugiej zabudowę mieszkalną i gospodarczą, która odznacza się sobie właściwymi cechami szczególnie w zakresie zdobnictwa architektonicznego”.
Niewiele zachowało się drewnianych świątyń Kościoła rzymskokatolickiego. Najstarszym zabytkiem jest modrzewiowy kościółek pw. Objawienia Pańskiego w Łukawcu, wzniesiony w 1756 r. staraniem bp. Wacława Hieronima Sierakowskiego. Wierni często wybierają się do kaplicy Matki Bożej w Nowinach Horynieckich, malowniczo położonej w roztoczańskim wąwozie. Miejsce to znane jest z objawień maryjnych i leczniczej wody. Ciekawe pod względem architektonicznym są: kościół w Krowicy Samej, filialne kaplice w Budomierzu i Dziewięcierzu, kilkanaście przydrożnych kapliczek. Więcej jest drewnianych cerkiewek i stojących przy nich dzwonnic. Najciekawsze i najstarsze to: cerkiew w Radrużu, Gorajcu, Woli Wielkiej. Szkoda, że większość z nich nie ma użytkowników, niszczeje, ulega degradacji. Niektóre uratowali nasi proboszczowie, odprawiając w nich niedzielne Msze św. i nabożeństwa. Konserwator zabytków zajął się w ostatnich latach cerkwią w Gorajcu. Tymczasem pozostałe popadają w ruinę. Niezwykle ciekawa jest drewniana zabudowa małomiasteczkowa i wiejska, piękne zdobienia domów przez cieśli. Na uwagę zasługują także budynki użyteczności publicznej: dawne szkoły wiejskie (Dąbków, Narol Wieś, Opaka), sklepy i świetlice (Lubaczów, Załuże, Łukawiec), apteki w Lubaczowie, kuźnie, młyny wodne, folusze, itp. Wszystko to można obejrzeć na fotografiach autorstwa: Janusza Witko, Janusza Mazura, Stanisława Makary, Janusza Burka - zamieszczonych w albumie „Kresowe dziedzictwo”. Wydanie tej publikacji, a także widokówek 10 najciekawszwych obiektów było możliwe dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu operacyjnego „Mecenat 2006”.
„Wzniesione z drewna świątynie różnych obrządków, małomiasteczkowe i wiejskie zabudowania mieszkalno-gospodarcze, współtworzą tożsamość kulturową regionu. Na progu trzeciego tysiąclecia należy to drewniane dziedzictwo ocalić, by ocalić także wielokulturowe dziedzictwo Kresów dawnej i współczesnej Rzeczypospolitej” - uważa kustosz Muzeum Kresów w Lubaczowie Janusz Mazur. I ma rację.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2007-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Po raz pierwszy świecka kobieta zostanie kanclerzem archidiecezji

2025-07-03 10:19

[ TEMATY ]

Meksyk

Archidiecezja Meksykańska

María Magdalena Ibarrola y Suárez

María Magdalena Ibarrola y Suárez

Arcybiskup Prymas Meksyku, kardynał Carlos Aguiar Retes, ogłosił swoją decyzję o mianowaniu Marii Magdaleny Ibarroli y Suarez kanclerzem archidiecezji. Jest to pierwsza świecka kobieta na tym stanowisku - informuje portal ACI Prensa.

Ibarrola y Suárez ma dyplom z prawa kanonicznego z Papieskiego Uniwersytetu Meksyku i tytuł magistra administracji biznesowej z Universidad Latinoamericana. Od lutego 2019 r. pełni funkcję wicekanclerza archidiecezji Meksyku.
CZYTAJ DALEJ

Ten obraz Matki Bożej ma 500 lat. Tysiące pielgrzymów przybędą na Wielki Odpust

2025-07-02 14:08

[ TEMATY ]

Tuchów

diecezja tarnowska

Wielki Odpust

święto Najświętszej Maryi Panny Tuchowskiej

500 lat

br. Grzegorz Pruś CSsR oraz p. Krzysztof Jasiński

Tysiące pielgrzymów przybędą w tych dniach do Tuchowa, gdzie rozpoczął się Wielki Odpust ku czci Matki Bożej. Dziś 2 lipca w liturgii przypada święto Najświętszej Maryi Panny Tuchowskiej. Obraz Matki Bożej ma ok. 500 lat.

Kult maryjny jest żywy, a ludzie od wieków wypraszają tutaj wiele łask. Tak jest do dziś - mówi redemptorysta o. Grzegorz Gut, proboszcz i kustosz Sanktuarium Matki Bożej Tuchowskiej.
CZYTAJ DALEJ

Kard. Stanisław Ryłko kończy 80 lat – 131 kardynałów-elektorów

2025-07-03 17:04

[ TEMATY ]

kard. Stanisław Ryłko

80. rocznica

Joanna Adamik/archidiecezja krakowska

Kard. Stanisław Ryłko

Kard. Stanisław Ryłko

W piątek 4 lipca kończy 80 lat archiprezbiter papieskiej bazyliki większej Matki Bożej Większej (Santa Maria Maggiore) kard. Stanisław Ryłko, tracąc tym samym prawo udziału w przyszłym konklawe. Obecnie kardynałów elektorów jest 131, podczas gdy 119 nie ma już tych uprawnień.

Stanisław Ryłko urodził się 4 lipca 1945 w Andrychowie na terenie ówczesnej archidiecezji krakowskiej (obecnie diecezja bielsko-żywiecka). Po nauce w szkołach w swym mieście rodzinnym wstąpił w 1963 do Wyższego Seminarium Krakowskiego w Krakowie, a następnie kształcił się na tamtejszym Papieskim Wydziale Teologicznym, uzyskując na nim w 1971 licencjat z teologii moralnej, a także na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie (1972-78), zdobywając tam doktorat z nauk społecznych. Na kapłana wyświęcił go 30 marca 1969 ówczesny metropolita krakowski kard. Karol Wojtyła, który później już jako papież Jan Paweł II udzielił mu także sakry biskupiej.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję