Reklama

Tajemnice witowskiego klasztoru (3)

Co kryją podziemia witowskiego kościoła?

Niedziela łódzka 12/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ponorbertański kościół pw. św. Małgorzaty i św. Augustyna w Witowie ciągle skrywa wiele tajemnic. Niektóre z nich dotyczą pochowanych tutaj zmarłych. Ciekawy turysta zwiedzający ten wspaniały kościół już od progu napotyka na zagadki. W południowej nawie u podnóża wieży znajduje się kamienny nagrobek. Jest to gotycka tablica nagrobna pochodząca z ok. 1480 r., przedstawiająca duchownego w szatach pontyfikalnych, z pastorałem w ręku. Zdaniem wielkiego miłośnika i badacza historii Witowa - Kazimierza Głowackiego, autora monografii witowskiego klasztoru, jest to epitafium biskupa kamienieckiego Mikołaja Próchnickiego herbu Korczak, zmarłego w Piotrkowie i pochowanego w 1479 r. przez norbertanów witowskich w ich kościele klasztornym. Potwierdzenie tej hipotezy będzie możliwe jednak dopiero po usunięciu z powierzchni kamienia warstw farby, która przez lata nie tylko zatarła rysunek płaskorzeźby, ale również spowodowała, że nieczytelny stał się, biegnący na obrzeżach płyty, łaciński napis. Z drugiej strony, u podnóża północnej wieży w lewej nawie świątyni znajduje się inny nagrobek. Prawdopodobnie upamiętnia on nieznanego opata witowskiego z początków XVI wieku. Spod grubych warstw farby olejnej wyłania się postać duchownego, ubranego w szaty pontyfikalne, infułę i trzymającego w ręku pastorał. Zły stan rzeźby i brak napisów nie pozwalają na dokładne zidentyfikowanie zabytku, którego styl i wygląd są charakterystyczne dla początków XVI wieku. Niestety, i w tym przypadku piaskowcowe lico kamienia pokryte zostało farbą olejną. Co sądzić o wymowie nagrobków? Otóż, jak twierdzi Philippe Aričs (autor książki Człowiek i śmierć), nagrobkowe przedstawienia zmarłych miały na celu podtrzymanie pamięci o danej osobie. Kamienne oczy przedstawionych na nagrobkach zmarłych nie spoglądają na świat ziemski. Symbolizują raczej oczy duszy, otwarte na wieczność i na tamten świat. Złożone w modlitewnym geście ręce oznaczają, że czekają na zmartwychwstanie. Postać zmarłego biskupa lub opata odziana jest w szaty należne jego statusowi i pozycji oraz opatrzona w symbole duchowej władzy: mitrę i pastorał.
Jeśli mówimy o zmarłych pochowanych w obrębie witowskiego klasztoru, nie sposób pominąć krypt znajdujących się pod ołtarzem głównym oraz pod prawą nawą kościoła. Znajdują się tam szczątki bliżej niezidentyfikowanych osób, być może zakonników lub dobrodziejów klasztoru. W latach 1950-57 wejście do krypty znajdującej się pod prawą nawą kościoła stało otworem, a ludzie z ciekawością wchodzili do długiego korytarza, by oglądać grobowce zmarłych.
Jak to się stało, że tutaj, w Witowie, znalazł miejsce wiecznego spoczynku biskup z dalekiego Kamieńca, „orlego gniazda”, broniącego wschodniej Rzeczpospolitej? W swojej monografii wyjaśnia tę zagadkę Kazimierz Głowacki, powołując się na opis Długosza. Otóż, w okresie sejmów czy synodów ściągały do Piotrkowa Trybunalskiego liczne dwory możnowładców świeckich i duchownych, które znajdowały dogodne oparcie i rezydencję w klasztorze. W Witowie przyjmowano z wielką gościnnością protektorów klasztoru. Jednym z nich był biskup kamieniecki Mikołaj Próchnicki herbu Korczak. Według opisu Długosza, bp Próchnicki przybył w 1479 r. do Piotrkowa z zamiarem wyjednania od króla Kazimierza Jagiellończyka wakującego arcybiskupstwa lwowskiego. Niespodziewana śmierć przeszkodziła w urzeczywistnieniu tej misji. Opaci witowscy, w dowód wdzięczności za wcześniej okazywaną im przez Biskupa przychylność, uroczyście pochowali jego zwłoki w swym klasztornym kościele.
Warto przy okazji wspomnieć, że od niepamiętnych czasów prawo kościelne zabraniało chowania zmarłych w kościele. Sobory przez wieki nakazywały chować zmarłych na cmentarzach obok kościoła, czyniąc nieliczne wyjątki dla biskupów, kapłanów i zakonników oraz niektórych szczególnie zasłużonych dla Kościoła świeckich. Miejscem szczególnie chronionym było prezbiterium. W praktyce nigdy jednak nie przestano chować zmarłych w kościołach, które zmieniały się w prawdziwe nekropolie (Aričs, dz. cyt.).
W 1657 r. król szwedzki Karol Gustaw, po opanowaniu Piotrkowa, w obawie przed szerzącą się w mieście epidemią, za miejsce swego krótkiego pobytu w tych stronach obrał klasztor witowski. Wizyta została połączona ze złupieniem skarbca zakonnego. Wówczas zginął z rąk najeźdźców norbertanin - br. Stanisław Horodyski. Być może jego szczątki wraz ze szczątkami innych zakonników znajdują się w podziemiach witowskiego klasztoru. Ze wzmianki tej wnioskować można, iż najazd na opactwo nie pociągnął wówczas większych ofiar w ludziach, za to dokonał znacznych spustoszeń budynków klasztornych i kościoła. Wtedy również stojący na cmentarzu starożytny kościół św. Marcina został spalony. Po śmierci Adriana Grodeckiego w 1658 r. opatem komendatoryjnym został, po wstąpieniu do nowicjatu, Felicjan Mietlicki. Jego bardzo krótkie rządy w Witowie przerwała śmierć 7 sierpnia 1659 r. Po nim na stanowisku opata odnotowano biskupa kamienieckiego Wespazjana Lanckorońskiego, który po energicznych rządach zmarł w Witowie 29 sierpnia 1672 r. Powyższe dane znajdują się we wspomnianej monografii Głowackiego, której najnowsze wydanie jest przygotowywane. Któremu z tych dostojników jest dedykowany drugi kamienny nagrobek? Może rozstrzygną to specjaliści, gdy zostaną odrestaurowane pomniki nagrobne, a może zostaną odkryte jakieś nowe źródła. Nie ulega jednak wątpliwości, że podziemia witowskiego klasztoru kryją jeszcze wiele tajemnic.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Kalendarz Adwentowy: Gdy królestwo przychodzi bardzo blisko

2025-12-06 21:00

[ TEMATY ]

Kalendarz Adwentowy 2025

Karol Porwich/Niedziela

• Iz 11, 1-10 • Ps 72 • Rz 15, 4-9 • Mt 3, 1-12
CZYTAJ DALEJ

Pozytywna opinia Dykasterii Nauki Wiary ws. objawień Pieriny Gilli

[ TEMATY ]

objawienia

pl.wikipedia.org

Pierina Gilli i Matka Boża jako „Mistyczna Róża – Fontanelle”

Pierina Gilli i Matka Boża jako „Mistyczna Róża – Fontanelle”

Dykasteria Nauki Wiary wydała pozytywną opinię na temat objawień, jakich doznała włoska mistyczka Pierina Gilli. Zgodnie z nowymi normami ws. zjawisk nadprzyrodzonych dykasteria stwierdziła, że w treści objawień nie znaleziono żadnych elementów bezpośrednio sprzecznych z nauczaniem Kościoła.

Objawienia miały miejsce w 1947 i 1966 roku. Maryja przedstawiła się w nich jako Mistyczna Róża i Matka Kościoła. Na swych białych szatach miała trzy róże: białą, czerwoną i żółtą, symbolizujące modlitwę, pokutę i cierpienie. Podczas drugiego objawienia Maryja wskazała Pierinie źródło wody w miejscowości Fontanelle koło Brescii jako miejsce oczyszczenia i źródło łask. W latach 60-tych ówczesny biskup Brescii Gciacinto Tredici nie wierzył w nadprzyrodzony charakter objawień. Takie samo stanowisko zajmowali też jego następcy. Dopiero w 2001 r. w dziesiątą rocznicę śmierci wizjonerki biskup wyznaczył kapłana, który miał śledzić kult rozwijający się w Fontanelle. W 2019 r. ogłoszono je diecezjalnym sanktuarium.
CZYTAJ DALEJ

UE/ KE zatwierdziła wniosek Polski o udzielenie pomocy publicznej na budowę elektrowni jądrowej

2025-12-09 16:34

[ TEMATY ]

Unia Europejska

elektrownie jądrowe

Adobe Stock

Komisja Europejska we wtorek oficjalnie wyraziła zgodę na udzielenie przez Polskę pomocy publicznej na budowę elektrowni jądrowej. Premier Donald Tusk poinformował, że budowa będzie mogła ruszyć jeszcze w grudniu i że zabezpieczono na ten cel całość potrzebnej kwoty, czyli 60 mld zł.

Polska powiadomiła KE we wrześniu ub.r. o planie wsparcia spółki państwowej Polskie Elektrownie Jądrowe (PEJ) w budowie elektrowni jądrowej. Polskie władze poinformowały, że planują wesprzeć tę inwestycję poprzez: zastrzyk kapitału w wysokości ok. 14 mld euro, pokrywający 30 proc. kosztów projektu, a także gwarancje państwowe obejmujące 100 proc. długu zaciągniętego przez PEJ w celu sfinansowania inwestycji oraz tzw. kontrakt różnicowy, zapewniający stabilność przychodów przez cały okres eksploatacji elektrowni wynoszący 40 lat.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję