Reklama

„Pobrali gałązki palmowe i wybiegli Mu naprzeciw…” (J 12, 13)

Niedziela warszawska 14/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Palma jest w Biblii symbolem wszystkiego, co wzniosłe i szlachetne. Nic dziwnego, że nazywa się ją czasem „królewskim drzewem”.

1. A oto, czym odznacza się palma wśród pozostałych drzew i roślin. Po - pierwsze swoją wysokością - sięga niekiedy ponad 20 metrów - przewyższa wszystkie drzewa. Najpotężniejsze wichry nie są w stanie ani złamać ani wyrwać z ziemi palmy, bo ma równie potężne i głęboko zapuszczone korzenie. Po drugie - jest palma drzewem wyjątkowo długowiecznym. Zdarzają się okazy nawet czterechsetletnie. Po trzecie wreszcie - jest palma drzewem zawsze zielonym.
Rosło palm szczególnie dużo w dolinie Jerycha, które, dlatego właśnie jest nazywane niekiedy „miastem palm” (Pwt 34, 3; Sdz 1, 16; 3, 13; 2 Krn 28, 15).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2. Dlatego miał człowiek z palmy od dawna wielorakie korzyści. Niektóre odmiany palm - np. palmy daktylowe - rodzą smaczne i pożywne owoce. Z gałęzi palm sporządza się pokrycia szałasów i prowizorycznych mieszkań. Gałązki palm były również noszone podczas różnych pochodów i tryumfalnych wjazdów, takich jak ten Jezusowy do Jerozolimy, w niedzielę zwaną „palmową” właśnie ze względu na te gałęzie. Już nie same gałązki, ale ich podobizny, rzeźbione lub malowane na ścianach, stanowiły częsty element dekoracyjny różnych budowli sakralnych a zwłaszcza świątyni jerozolimskiej. Tylko w dwu rozdziałach Księgi Ezechiela (40 i 41) terminy „palma - palmowy” pojawiają się kilkanaście razy, najczęściej w połączeniu z podobiznami cherubów.

3. Dość bogata jest symbolika drzewa i gałęzi palmowych. Powiedzieliśmy na wstępie tych rozważań, że palma jest symbolem wszystkiego, co wzniosłe i szlachetne. U Babilończyków palma uchodziła za drzewo boskie, a zatem kojarzyło się zazwyczaj z tym, co odnosiło się do samego bóstwa, czyli symbolizowało boga. U Egipcjan była palma, pewnie ze względu na swoją długowieczność, symbolem życia. Trudno dociec, czy to przypadek, ale w języku greckim termin phoinix określa właśnie palmę, a także legendarnego, ciągle odradzającego się z popiołów do nowego życia ptaka Feniksa. Liście, gałązki palmy były, zwłaszcza u Greków, symbolem zwycięstwa, radości i pokoju. My też zresztą mówimy po dzień dzisiejszy o „palmie zwycięstwa”.
W ikonografii chrześcijańskiej męczennicy, jako że już są w posiadaniu życia wiecznego, ukazują się zazwyczaj z palmami w rękach. Mamy w tym przypadku do czynienia z podwójną symboliką palmy: jest to oznaka życia, w którego posiadanie wchodzą męczennicy, ale to także symbol zwycięstwa, jakie męczennicy odnoszą nad lękiem przed śmiercią i przed poprzedzającymi ją cierpieniami.
Nad inskrypcjami nagrobkowymi widnieją zazwyczaj podobizny gałązek palmowych, rodzaj aluzji do życia pozagrobowego. Mędrzec Pański właśnie do palmy przyrównuje uosobioną mądrość. Tak mówi - (co prawda według niektórych tylko rękopisów): „Wyrosła jak palma w Engaddi” (Syr 24, 18). O sprawiedliwym Psalmista powie, że „zakwitnie jak palma” (Ps 92, 13), zaś bezbożnych czeka dokładnie coś innego: „Jak latorośl więdnąca przed czasem i nigdy niezieleniące się gałązki palmy” (Hi 15, 32). Jest palma także obecna we wszystkich zwłaszcza zbiorowych przejawach radosnej wdzięczności. Oto jak mieli Izraelici obchodzić Święto Namiotów: „Weźmiecie owoce z najpiękniejszych drzew, gałązki palm… i przez siedem dni będziecie radowali się przed Jahwe, waszym Bogiem” (Kpł 23, 40; por. także Neh 8, 15; 1 Mch 13, 37. 51; 2 Mch 10, 7; 14, 4). O męczennikach już była mowa. Oto jak ich ogląda w jednej ze swych wizji autor Apokalipsy: „A potem ujrzałem tłum tak wielki, że nikt nie mógł go policzyć. Byli tam przedstawiciele wszystkich narodów… Stali przed tronem i przed Barankiem. Byli ubrani w białe szaty, a w rękach mieli palmy” (Ap 7, 9).

Reklama

4. Niezwykłość palmy polega, między innymi, i na tym, że dostała się do liturgii i to nawet do tytułu jednej z najważniejszych niedziel w Roku Pańskim. Doznaje drzewo palmowe szczególnej czci także w przynoszeniu do naszych świątyń palm, czasem niezwykłych rozmiarów, chyba dla przypomnienia wysokości drzewa, z którego te sztuczne palmy są sporządzane. Gałązki palmy obnoszone w uroczystych procesjach mają więc przyczyniać się do lepszego zamanifestowania uczuć czci i uwielbienia dla Zbawiciela świata. W liturgii Niedzieli Palmowej tej sprawie służy jedynie procesja poprzedzająca samą Eucharystię, w sprawowaniu której nie ma ani słowa o tryumfalnym wjeździe Jezusa do Jerozolimy. Mszalna liturgia Słowa jest zdominowana - od Izajasza z pierwszego czytania poczynając a na Ewangelii Mateusza kończąc - przez opis męki i śmierci Syna Człowieczego. Tam, gdzie nie odprawia się procesji a tylko samą Mszę św. nawet niewiadomo, dlaczego ta niedziela nazywa się „Palmową”. Chciałoby się powiedzieć: szkoda, że już w Niedzielę Palmową czyta się „Mękę Pana Naszego Jezusa Chrystusa”. Z drugiej strony jednak tam, gdzie Mszę św. poprzedza radosna procesja z palmami to zestawienie bardzo dosadnie wyraża zmienność uczuć ludzkich. Już w Niedzielę Palmową można przewidzieć dramat Wielkiego Piątku. Szczere przecież okrzyki „Hosanna Synowi Dawidowemu” przeradzają się w złowrogie „Ukrzyżuj Go, ukrzyżuj!”.

* * *

Przechowywane jeszcze jakiś czas po Niedzieli Palmowej palmy są następnie spalane a uzyskanym w ten sposób popiołem posypuje się głowy wiernych w Środę Popielcową.

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

#PodcastUmajony (odcinek 17.): Ale nudy!

2024-05-16 20:55

[ TEMATY ]

Ks. Tomasz Podlewski

#PodcastUmajony

Mat. prasowy

Co zrobić z nudą w czasie różańca? Czy trzeba ciągle myśleć o zdrowaśkach? Co łączy różaniec z drzewem i z kroplówką? Zapraszamy na siedemnasty odcinek „Podcastu umajonego” ks. Tomasza Podlewskiego o tym, jak Maryja dokarmia duszę na różańcu.

CZYTAJ DALEJ

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

[ TEMATY ]

litania loretańska

Adobe Stock

Litania Loretańska to jeden z symboli miesiąca Maja. Jest ona także nazywana „modlitwą szturmową”. Klamrą kończąca litanię są wezwania rozpoczynające się od słowa ,,Królowo”. Czy to nie powinno nam przypominać kim dla nas jest Matka Boża, jaką ważną rolę odgrywa w naszym życiu?

KRÓLOWO ANIOŁÓW

CZYTAJ DALEJ

Obchody 80. rocznicy Bitwy o Monte Cassino, wśród uczestników ostatni weterani

2024-05-18 08:19

[ TEMATY ]

Monte Cassino

armia gen. Andersa

Witold Gudyś

Po 80 latach od pamiętnej Bitwy o Monte Cassino na terenie Polskiego Cmentarza Wojennego na tym wzgórzu spotkają się przedstawiciele władz Polski na czele z Prezydentem RP, Marszałkiem Senatu i Wicemarszałkiem Sejmu, kombatanci, rodziny żołnierzy, a także ostatni żyjący weterani 2. Korpusu Polskiego gen. Andersa. Główne uroczystości odbędą się w sobotę 18 maja. Ich organizatorem jest Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przy wsparciu Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Rzymie.

Jednym z uczestników obchodów rocznicowych jest 99-letni Józef Skrzynecki. Już jako 16-latek wstąpił do armii gen. Andersa. W czasie walk o Monte Cassino był czołgistą w 4 Pułku Pancernym „Skorpion”. Walczył też o wyzwolenie Bolonii i Ankony, a po wojnie wrócił do Polski.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję