Reklama

Śladami „Króla Instrumentów” w diecezji legnickiej (9)

Niedziela legnicka 48/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Od XIV w. Wałbrzych znany był z wydobycia, początkowo rud metali, srebra i ołowiu, potem węgla. Pierwsze wzmianki o kopalniach węgla pochodzą: z 1561 r. w Białym Kamieniu, z 1586 r. w Sobięcinie i z 1594 r. w Starym Zdroju. Rozwój górnictwa węglowego (a także tkactwa) przypada na XVII-XVIII w. Powstają duże osady górnicze, skupiające ludność zajmującą się głównie pracą w pobliskiej kopalni. Jedną z takich osad jest Sobięcin (pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1305 r.) W XIX w. w wyniku napływu ludności z Czech, Śląska i Niemiec stał się jednym z największych osiedli górniczych w Wałbrzychu. Ponieważ byli to w większości katolicy, w latach 1871-73 wybudowano dla nich kaplicę z sierocińcem pw. św. Barbary. Dla ciągle powiększającej się liczby wiernych kaplica okazała się za mała. Postanowiono wybudować kościół, który wzniesiono w latach 1908-10.
1 października 1920 r. powstała parafia pw. św. Józefa Oblubieńca, której pierwszym proboszczem został w 1921 r. ks. Paweł Teikert. Od 1983 r. proboszczem tej parafii jest ks. Tadeusz Szacoń.
Kościół zbudowany został z muru pruskiego, a jego ściany wyłożono impregnowanym korkiem. Budowla na planie prostokąta, z nawą główną przykrytą dwuspadowym dachem, pod którym umieszczono rząd okien, ma po obu stronach niższe nawy boczne, z dachami pulpitowymi (jednospadowe). Z lewej strony świątyni, pomiędzy nawą główną i boczną, usytuowano czworoboczną wieżę. Wieża dla kontrastu z nawami ma dach płaski, w formie czworokąta, pośrodku którego umieszczono krzyż.
We wnętrzu trójnawowej świątyni uwagę zwraca drewniany, płaski strop z namalowanymi freskami Świętych. Nawy boczne wyznaczają, w górnej części ściany z rzędem podwójnych okien, pomiędzy którymi umieszczono drewniane filary, łączące nawy ze stropem. W środkowej części naw biegnie empora, zakończona balustradą, której pięknym wykończeniem jest ciąg arkad. Taki sam drewniany, arkadowy ciąg oddziela nawę główną od naw bocznych, w ich dolnej części, gdzie arkady wsparte są na drewnianych kolumnach. W prezbiterium, na jego tylnej ścianie, widoczne są cztery okna z witrażami, pod którymi zawieszone są figury czterech Ewangelistów. Pomiędzy oknami, w środkowej części prezbiterium, na jego tylnej ścianie znajduje się krzyż z figurą ukrzyżowanego Pana Jezusa, pod którym stoją figury Matki Bożej i św. Jana Ewangelisty. Po obu stronach prezbiterium, w nawach bocznych, zbudowano ołtarze poświęcone Matce Boskiej Częstochowskiej oraz patronowi kościoła i parafii św. Józefowi.
Nad wejściem głównym, naprzeciw prezbiterium znajduje się empora organowa. W jej środkowej części, na tle ozdobionych witrażami okien ustawiono organy. Zbudowała je Firma Schlag und Söhne ze Świdnicy (OPUS 894). Neogotycki, ciemnobrązowy, drewniany prospekt pięknie komponuje się z całym wnętrzem świątyni. Złożony jest z pięciu pionowych części, przedzielonych płaskimi filarami, z których każdy zakończony jest pinaklem (małą wieżyczką). Na jego szczycie umieszczono kwiaton. Każda z części prospektu, wypełniona piszczałkami, zakończona jest wimpergą (dekoracyjny szczyt) i ozdobiona żabkami. W podstawę prospektu, w jego środkową część, wbudowany jest kontuar, złożony z dwóch manuałów i klawiatury pedałowej. Każdy z dwóch manuałów zawiera 54 klawisze w skali 1C - 5F (C - f3), a klawiatura pedału o skali 1C - 3D (C - d1) posiada 27 drewnianych klawiszy. 16 registrów umieszczonych nad II manuałem włącza 10 głosów organowych i urządzenia dodatkowe.
Zespół brzmieniowy manuału I:
Prinzipal 8´, Gambe 8´, Octave 4´, Progr. Harm. 2 - 3 fach.
Zespół brzmieniowy manuału II:
Geigen - Prinzipal 8´, Gedeckt 8´, Salizet 8´, Travers Flöte 4´.
Zespół brzmieniowy pedału:
Subbas 16´, Violoncello 8´.
Z powyższego zestawienia wynika, że organy nie posiadają głosów języczkowych. Składają się głównie z Pryncypałów, Fletów i głosów smyczkowych. Pryncypały (z łac. principalis - główny, zasadniczy) to podstawowy i najważniejszy głos organowy, o jasnym, pełnym dźwięku, który nie ma odniesienia do innego instrumentu. W manuałach podstawą jest Pryncypał 8´, w pedale Pryncypał 16´. Istnieją odmiany brzmieniowe Pryncypału, np. Pryncypał fletowy, o barwie pośredniej między Pryncypałem a Fletem lub Pryncypał skrzypcowy, który występuje w opisywanych organach jako Geigen - Principal 8´. W skład Pryncypałów wchodzą głosy zasadnicze (Pryncypał 32´, 16´, 8´), poboczne (głosy kwintowe i tercjowe) oraz mieszane (Mikstury). Instrument wyposażony jest w urządzenia dodatkowe, do których należą: Tutti, Tremolo oraz połączenia: Manual - Koppel, Pedal - Koppel zu I, Super Oct. - Kop. II an I, Sub. Oct - Kop. II an I oraz włącznik Kalkant. Jest to instrument o trakturze pneumatycznej, z jednym miechem magazynowym, napędzanym elektrycznie.
Organy w kościele św. Józefa Oblubieńca w wałbrzyskiej dzielnicy Sobięcin są kolejnym instrumentem zbudowanym przez Firmę Schlag und Söhne. Ta świdnicka Firma zbudowała wiele instrumentów w naszych kościołach. Każdy z nich jest inny, ma swoją indywidualną dyspozycję i prospekt. Ale każdy z tych instrumentów odpowiednio dopasowany do wnętrza świątyni zachwyca swoim pięknem.
Dziękujemy proboszczowi ks. Tadeuszowi Szaconiowi za udostępnienie organów.

W artykule wykorzystano informacje z książki Wałbrzych zarys monografii miasta na tle regionu S. Michalkiewicza

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Krok do wyrugowania religii ze szkół. Dyskryminujący projekt Ministerstwa Edukacji

2024-05-13 15:12

[ TEMATY ]

edukacja

Ministerstwo Edukacji

Karol Porwich/Niedziela

Ministerstwo Edukacji Narodowej zamierza ograniczyć liczbę godzin zajęć z religii i etyki w szkole. Zmiany w zasadach organizacji tych lekcji doprowadzą do dyskryminacji uczniów chcących uczestniczyć w zajęciach. Wprowadzenie modyfikacji poskutkuje również falą zwolnień wśród katechetów. Projektowane zmiany naruszają art. 53 ust. 1 oraz 53 ust. 4 Konstytucji RP. Działania Ministerstwa mają na celu zniechęcenie młodzieży do uczestniczenia w lekcjach religii.

Projektowane zmiany w organizacji lekcji religii

CZYTAJ DALEJ

Fatima - główne treści orędzia Matki Bożej

[ TEMATY ]

Fatima

100‑lecie objawień fatimskich

Fatima – wizerunki Dzieci Fatimskich/Fot. Graziako/Niedziela

Od maja do października 1917 roku - gdy toczyła się pierwsza wojna światowa, kiedy w Portugalii sprawował rządy ostro antykościelny reżim, a w Rosji zaczynała szaleć rewolucja - na obrzeżach miasteczka Fatima, w miejscu zwanym Cova da Iria, Matka Boża ukazywała się trojgu wiejskim dzieciom nie umiejącym jeszcze czytać. Byli to Łucja dos Santos (10 lat), Hiacynta Marto (7 lat) i Franciszek Marto (9 lat). Łucja była cioteczną siostrą rodzeństwa Marto. Pochodzili z podfatimskiej wioski Aljustrel, której mieszkańcy trudnili się hodowlą owiec i uprawą winorośli.

Wcześniej, zanim pastuszkom objawi się Matka Boża, przez ponad rok, od marca 1916 roku, przygotowuje ich na to Anioł. Na wzgórzu Loca do Cabeco dzieci odmawiają różaniec i zaczynają zabawę. Raptem, gdy słyszą silny podmuch wiatru widzą przed sobą młodzieńca. Przybysz mówi: Nie bójcie się, jestem Aniołem Pokoju, módlcie się razem ze mną". Następnie uczy ich jak mają się modlić, słowami: "O mój Boże, wierzę w Ciebie, uwielbiam Cię, ufam Tobie i kocham Cię. Proszę, byś przebaczył tym, którzy nie wierzą, Ciebie nie uwielbiają, nie ufają Tobie i nie kochają Ciebie". Nakazuje im modlić się w ten sposób, zapewniając, że serca Jezusa i Maryi słuchają uważnie ich słów i próśb.

CZYTAJ DALEJ

Prezydent Andrzej Duda odznaczył George`a Weigela

2024-05-14 09:47

[ TEMATY ]

George Weigel

odznaczenie

Prezydent Andrzej Duda

Marek Borawski/KPRP

Prezydent Andrzej Duda odznaczył Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP katolickiego pisarza, teologa i działacza społecznego George`a Weigela. Odznaczenie państwowe "za wybitne zasługi w działalności na rzecz kreowania pozytywnego wizerunku Polski w świecie" wręczone zostało podczas uroczystego spotkania w Pałacu Prezydenckim.

George Weigel to katolicki teolog, pisarz, działacz społeczny. Laureat dziewiętnastu doktoratów honoris causa, autor ponad trzydziestu książek i kilkuset artykułów o tematyce dotyczącej Kościoła katolickiego, prawa, teologii i nauk społecznych, stały komentator i analityk stacji telewizyjnej NBC w sprawach watykańskich. Autor bestsellera „New York Timesa” „Świadek nadziei”, będącego biografią św. Jana Pawła II oraz jej kontynuacji „Kres i początek”, w której wykazał kluczową rolę polskiego papieża w obaleniu komunizmu.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję