Reklama

Kościół nad Odrą i Bałtykiem

Święte i nietykalne miejsce

Cmentarz Centralny w Szczecinie jest największą nekropolią w Polsce, a trzecią w Europie. Jego oficjalne otwarcie nastąpiło 6 grudnia 1901 r.

Niedziela szczecińsko-kamieńska 44/2021, str. I

[ TEMATY ]

cmentarz

Wikipedia.org

Nagrobek rodziny Meister

Nagrobek rodziny Meister

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Cmentarz (łac. coemeterium – miejsce snu, spoczynku) jest miejscem grzebania zmarłych; podziemne katakumby (w kościołach krypty) lub naziemne. Rozróżnia się cmentarze wyznaniowe oraz komunalne dla grzebania zmarłych bez względu na ich przynależność wyznaniową. Jego początki wiążą się z rzymskim prawem – dwunastu tablic (ok. 451 r. przed Chrystusem), które pozostawiając swobodę w sposobie chowania zwłok, nakazywało zakładanie cmentarzy poza obrębem miasta.

Po wprowadzeniu chrześcijaństwa na Pomorzu (misje bp. Ottona w latach 1124-25 i 1128) Kościół uważał za słuszne, z uwagi na uszanowanie zmarłych, wznoszenie świątyń chrześcijańskich na miejscach dawnych słowiańskich cmentarzy. Tak było np. w stolicy biskupiej w Kamieniu Pomorskim – pierwszych zmarłych mieszkańców miasta grzebano głównie na wzgórzu położonym na południe od miasta, gdzie do dziś stoi kościół św. Mikołaja. W kościołach natomiast chowano osoby duchowne i pochodzące z rodów książęcych, a z czasem ze względu na brak miejsca także przy kościołach.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

W Kamieniu Pomorskim, zarówno duchownych, jak i świeckich chowano wewnątrz katedry: w chórze (prezbiterium), transepcie i północnej nawie. Nie sposób jednak powiedzieć ile osób spoczęło w podziemiach katedry. Martin Wehrmann uważa, że pochowano tych oto książąt: Kazimierza I (+1180), Warcisława III (+1264), Barnima I (+1278), Bogusława III (+1309) i jego żonę Małgorzatę (+1313), Bogusława IV (+1309), Warcisława IV (+1326), Ottona I (+1344), Bogusława V (+1374) oraz Bogusława VIII (+1418) i jego żonę Zofię (+1448). Chociaż prof. Kazimierz Kozłowski i dr Jerzy Podralski uważają, że najprawdopodobniej pochowano tu tylko Warcisława IV i Bogusława V.

Przyglądając się nekropolii biskupów kamieńskich zauważamy, że tylko nieliczni spoczywają w katedrze kamieńskiej – a mianowicie: Konrad I (+1186), Zygfryd (+1191), Zygwin (+1219), Konrad II (+1233), Konrad III (+1241), Herman von Gleichen (+1289), Jan książę sasko-łużycki (+1370) i Filip von Rehberg (+1385, spoczywający przed wielkim ołtarzem). W szczecińskiej katedrze pochowani są arcybiskupi: Marian Przykucki (+2009) i Zygmunt Kamiński (+2010).

Wzorując się na tych przykładach, rozpoczęto pochówki znaczących ludzi w kryptach, sarkofagach i kaplicach kościelnych. Ustalono także okres utrzymania grobu na 30 lat. Po tym okresie, w miejscu tym, składano inne osoby. Jednakże w 1778 r. ukazało się zarządzenie władz pruskich – dotyczące również Pomorza – zakazujące chowania zmarłych w kościołach, a władze miejskie otrzymały nakaz organizowania cmentarzy poza murami miejskimi. W Polsce na konieczność zakładania cmentarzy poza miastami zwrócił uwagę marszałek wielki koronny Stanisława Herakliusz Lubomirski, w piśmie z 1779 r. do biskupa poznańskiego Andrzeja Stanisława Młodziejowskiego.

Reklama

W Szczecinie do czasów nowożytnych było 91 małych i większych cmentarzy. Jeszcze do 1945 r. w granicach Wielkiego Szczecina istniało 35 cmentarzy przykościelnych, parafialnych lub komunalnych. W latach 30. XX wieku na terenie Szczecina uznano zaledwie 6 starych cmentarzy za historyczne lub zabytkowe. Inne zaczęto likwidować.

Cmentarz Centralny w Szczecinie wzorowany był na nekropoliach Hamburga i Wiednia. Obecnie zajmuje powierzchnię: 172,33 ha. Od założenia cmentarza spoczęło tu ponad 300 tys. zmarłych.

Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r. (kan. 1240 § 1-2) podaje, że „tam, gdzie to możliwe, Kościół powinien mieć własne cmentarze albo przynajmniej kwatery na cmentarzach świeckich, przeznaczone na grzebanie wiernych zmarłych, należycie pobłogosławione. Jeśli to jest niemożliwe, należy każdorazowo pobłogosławić poszczególne groby”.

2021-10-26 12:19

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Niektóre z rozwiązań projektu ustawy o cmentarzach: Baza danych o grobach, elektroniczna karta zgonu

[ TEMATY ]

prawo

cmentarz

cmentarze

Karol Porwich/Niedziela

Baza danych o grobach, elektroniczna karta zgonu, instytucja koronera - to niektóre rozwiązania projektu ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Rząd ma go przyjąć do końca roku, a nowa ustawa wejść w życie 1 czerwca 2023 roku - powiedział PAP pełnomocnik premiera ds. ochrony miejsc pamięci Wojciech Labuda.

Labuda zaznaczył, że prace nad projektem ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych trwają przeszło półtora roku. Rok temu zakończyły się konsultacje społeczne, a uzgodnienia międzyresortowe są na finiszu.
CZYTAJ DALEJ

Papież Franciszek został pochowany w bazylice Matki Bożej Większej

2025-04-26 14:57

[ TEMATY ]

pogrzeb

msza pogrzebowa

Bazylika Matki Bożej Większej

śmierć Franciszka

PAP/EPA

Trumna z ciałem Papieża Franciszka

Trumna z ciałem Papieża Franciszka

W bazylice Matki Bożej Większej w Rzymie odbył się pogrzeb papieża Franciszka, zmarłego 21 kwietnia w wieku 88 lat, po 12 latach swego pontyfikatu. Ojciec Święty został pochowany w pobliżu kaplicy z ikoną Matki Bożej Salus Populi Romani (Ocalenie Ludu Rzymskiego), która była mu szczególnie bliska. Od tej pory w tej świątyni znajdują się groby siedmiu następców św. Piotra.

Na schodach bazyliki trumnę z ciałem Franciszka powitało kilkadziesiąt osób - bezdomnych, ubogich, migrantów, więźniów. Każdy z nich trzymał w rękach symbol pożegnania - białą różę. W ten sposób osoby najbardziej zmarginalizowane otrzymały przywilej pożegnania się jako ostatni z papieżem, który zawsze upominał się o ich prawa i dbał o to, by ich dostrzegano. 
CZYTAJ DALEJ

Bp Kleszcz: kiedy masz problem, zaufaj Bogu!

2025-04-27 14:21

[ TEMATY ]

archidiecezja łódzka

Julia Saganiak

- Nie musisz na nowo zarzucać wędki, by co jakiś czas wyciągać te same zanieczyszczenia. Gdy oddajesz Bogu swoje grzechy, upadki, to ufaj, że On już to wszystko wziął! - mówił bp Piotr Kleszcz w Niedzielę Miłosierdzia Bożego.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję