Reklama

Niedziela Sandomierska

Królewski portret i dar

W sandomierskich muzealnych zbiorach znajduje się wiele obrazów. Jednym z nich jest portret króla Władysława Jagiełły oraz przechowywany z pieczołowitością cenny relikwiarz.

Niedziela sandomierska 29/2021, str. VIII

[ TEMATY ]

Sandomierz

Muzeum Diecezjalne

Urszula Stępień

Relikwie Krzyża Świętego

Relikwie Krzyża Świętego

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W zbiorach Muzeum Diecezjalnego znajduje się renesansowy obraz. Według tradycji jest to portret króla Władysława Jagiełły namalowany w warsztacie krakowskim w latach 1520-30. Obraz zdobił pierwotnie wnętrze sandomierskiej kolegiaty. Jest to obiekt znacznych rozmiarów, namalowany temperą na desce. Całopostaciowe, reprezentacyjne przedstawienie ukazuje monarchę w zbroi i czerwonym królewskim płaszczu, w koronie z kwiatonami zdobionymi kamieniami. W lewej dłoni znajduje się kryształowe jabłko królewskie z krzyżem, w prawej zaś berło zwieńczone smukłym kwiatonem. Jest to kompozycja w półarkadzie, poprzez którą otwiera się widok na pejzaż.

Pierwszą wzmiankę nt. obrazu opublikował w 1886 r. w Przeglądzie katolickim ks. Apolinary Knothe, profesor seminarium duchownego, który napisał m.in.: „W przysionku kościoła katedralnego w Sandomierzu, od strony północnej, znajdował się obraz dwoma żelaznemi hakami do muru przytwierdzony […] . Doszedłem do wniosku, że jest to starożytny portret jednego z monarchów, którzy niegdyś kościołowi Panny Marii w Sandomierzu dobrodziejstwa świadczyli”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Nowożytna kompozycja z arkadą zdaje się odwoływać do wzorów włoskich poprzez zastosowanie klasycznej ornamentyki, a także dzięki zaakcentowaniu przestrzenności i miękkiego, światłocieniowego modelunku. Do czysto renesansowego repertuaru dekoracyjnego należą klasyczne pasy ornamentalne na arkadzie, złożone z perełek i liści akantu, a także pejzaż – nieodparcie kojarzący się z renesansowym malarstwem szkoły naddunajskiej pierwszego ćwierćwiecza XVI wieku.

Kompozycja obrazu jest zagadkowa. Postać umieszczono bowiem pod połową arkady, co pozwala domyślać się continuum – pierwotnie zapewne była to para reprezentacyjnych portretów. Nie można wykluczyć również, że pośrodku znajdowała się scena religijna.

Pojawienie się portretu króla Władysława Jagiełły w kolegiacie sandomierskiej nie budzi zdziwienia. Świątynia ta cieszyła się szczególnym patronatem królewskim. Władysław Jagiełło Sandomierz i kolegiatę odwiedzał regularnie. Wstąpił tutaj w lutym 1386 r. w trakcie pierwszej podróży do Krakowa – na swój chrzest, ślub i koronację. Przez całe panowanie liczba wizyt króla w Sandomierzu, na tle innych odwiedzanych miejsc, jest ogromna, bliska siedemdziesięciu. Wśród nich pewnego rodzaju fenomenem jest dwudziestopięciokrotna obecność władcy 8 września, w dniu święta Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, patronki sandomierskiej kolegiaty.

Władysław Jagiełło zapisał się w dziejach kolegiaty wielką fundacją malowideł bizantyńsko-ruskich umiejscowionych na ścianach prezbiterium. Królewskim darem jest krzyż z relikwiami Drzewa Krzyża Świętego zdobyty przez wojska królewskie po bitwie grunwaldzkiej i w 1410 r. ofiarowany przez króla do Sandomierza.

Portret króla Władysława Jagiełły wraz z innymi zachowanymi w Sandomierzu renesansowymi dziełami dają nam wyobrażenie o wystroju wnętrza kolegiaty w XVI wieku. Są również świadectwem silnych związków Sandomierza z artystycznym środowiskiem Krakowa.

2021-07-14 12:11

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Będzie bezpieczniej

Niedziela sandomierska 3/2022, str. III

[ TEMATY ]

Sandomierz

poświęcenie

radiowóz

Ks. Wojciech Kania/ Niedziela

Radiowozy i rowery poświęcone

Radiowozy i rowery poświęcone

Komenda Powiatowa Policji wzbogaciła się o trzy nowe radiowozy oraz rowery elektryczne.

Uroczystego poświęcenia pojazdów dokonał bp Krzysztof Nitkiewicz na dziedzińcu Komendy Powiatowej Policji, a pojazdy trafią do funkcjonariuszy z Wydziału Dochodzeniowo-Śledczego i Kryminalnego. Auta zostały zakupione z pieniędzy policji oraz sandomierskich samorządów. Jeden z nieoznakowanych radiowozów trafił do komisariatu w Koprzywnicy, którego kupno wspomógł samorząd gminy, jak również Klimontów oraz Łoniów. Kolejny z radiowozów zasili flotę aut komisariatu w Dwikozach. Wkład w jego zakup miały samorząd w Dwikozach oraz Zawichost i Wilczyce. Trzeci z nieoznakowanych radiowozów pozostał do dyspozycji komendy w Sandomierzu. Za zaoszczędzone pieniądze w trakcie przetargu, udało się jeszcze zakupić dwa elektryczne rowery, na których w okresie wiosenno-letnim policjanci będą patrolować Sandomierz. Jak powiedział inspektor Ryszard Komański, komendant powiatowy policji w Sandomierzu, radiowozy, jak każdy nowy sprzęt na pewno ułatwią pracę funkcjonariuszom. – W tym przypadku ważne jest m.in. to, że pojazdy są nieoznakowane, można nimi patrolować tereny narażone na kradzieże i uszkodzenia mienia. W okresie wiosennym i jesiennym na terenie powiatu sandomierskiego nie brakuje zdarzeń związanych z kradzieżą infrastruktury ogrodowej, jak np. opryskiwaczy oraz innego sprzętu oraz owoców i warzyw. Nieoznakowane, nowe radiowozy będą mieć duże znaczenie w walce z tym procederem, ponadto służyć będą patrolowaniu pozostałych terenów gmin oraz ulic Sandomierza – mówił komendant Komański.
CZYTAJ DALEJ

Niepokalanie poczęta. Co to znaczy?

Prawda o Maryi Niepokalanie Poczętej, jako wolnej od grzechu i pełnej doskonałości, nie sprawia, że staje się Ona daleka nam wszystkim. Jest zupełnie odwrotnie.

Jako wspólnota Kościoła katolickiego 8 grudnia obchodzimy uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Przywilej Niepokalanego Poczęcia jest dla Maryi wyjątkowym darem łaski Bożej, a dla Kościoła – dogmatem wiary. Przypomnijmy, że dogmat to nauka wiary zawarta w Objawieniu, której interpretacja jest ściśle określona przez Kościół. To po prostu twierdzenie objawione przez Boga i przyjmowane za pewne. Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Maryi został uroczyście ogłoszony przez papieża Piusa IX w Bazylice św. Piotra w Rzymie 8 grudnia 1854 r. bullą Ineffabilis Deus.
CZYTAJ DALEJ

Nie ma wroga na prawicy?

2025-12-08 18:30

[ TEMATY ]

polityka

wybory

Adobe Stock

Listopad nie przyniósł tak poważnych zmian w przewidywanym rozkładzie mandatów, jak to miało miejsce w październiku. Prowadzący PiS odzyskał kilka mandatów, głównie wskutek zmniejszenia ilość mandatów dla KKP G. Brauna. Trzeba jednak podkreślić, że październikowy wzrost ilości mandatów dla KKP, wynikał głównie z bardzo wysokiego wyniku tej formacji w jednym z sondaży (CBOS).

W listopadzie wyniki sondażowe KKP ustabilizowały się na poziomie ok. 7%, a to oznacza zmniejszenie ilości mandatów. Profitentem okazał się tu właśnie PiS, ale z pewnością trudno byłoby uznać, że jest to wynik skutecznego uderzania ze strony tej partii w KKP.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję