Reklama

Niedziela Rzeszowska

Kresy – Śladami wielkich Polaków

Krym – Śladami Adama Mickiewicza (2)

Niedziela rzeszowska 28/2019, str. IV

[ TEMATY ]

Adam Mickiewicz

Mirek i Magda Osip-Pokrywka

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dziś nasza kresowa wyprawa wiedzie na Krym śladami podróży Adama Mickiewicza. Poeta po procesie Filaretów w Wilnie został zesłany w głąb Rosji. Lata 1824-29 spędzi w: Petersburgu, Odessie i Moskwie. Mieszkając w Odessie, Mickiewicz prawdopodobnie kilka razy odwiedził Krym. Ta najbardziej znana i najdłuższa wyprawa miała miejsce latem i jesienią 1825 r. Wiadomo, że wówczas poeta udał się na Krym promem w towarzystwie gen. Jana Witta, Karoliny Sobańskiej z Rzewuskich i jej męża Hieronima Sobańskiego. Literackim owocem z tej podróży były cykl „Sonetów krymskich”, jednak nie wiadomo, czy te utwory powstały na Krymie, później w Odessie, a może dopiero w Moskwie, gdzie zostały opublikowane w 1826 r. „Kto poetę chce zrozumieć, musi pójść w kraj poety”, takie motto dał Mickiewicz sonetom. Zatem wyruszając w wędrówkę krymskimi śladami Mickiewicza, będziemy podpierać się frazami z poszczególnych utworów.

„Już wstążkę pawilonu wiatr zaledwie muśnie/Cichymi gra piersiami rozjaśniona woda;/Jak marząca o szczęściu narzeczona młoda./Zbudzi się, aby westchnąć, i wnet znowu uśnie [...] O morze!” (źródło: Mickiewicz A., Sonety krymskie: Cisza morska. Na wysokości Tarkankut). Pierwszym widokiem dla płynących w kierunku Krymu od strony Akremanu jest jak niegdyś latarnia morska na Przylądku Tarchankuckim. 42-metrowa konstrukcja z lustrem świetlnym na szczycie od 1816 r. jest kluczowym punktem żeglarskiej nawigacji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

„[...] Tam nie patrz! tam spadła źrenica./Jak w studni Al-Kahiru o dno nie uderza./I ręką tam nie wskazuj – nie masz u rąk pierza;/I myśli tam nie puszczaj, bo myśl jak kotwica” (źródło: Mickiewicz A., Sonety krymskie: Droga nad przepaścią w Czufut-Kale. Mirza i Pielgrzym). W takich niedostępnych miejscach zakładano bizantyjskie klasztory, później rozrastające się do skali miasta. Najlepszym tego przykładem jest Czufut-Kale, które usytuowano na szczycie masywu górującego ponad 200 metrów nad dnem doliny.

Reklama

„W środku sali wycięte z marmuru naczynie/To fontanna haremu, dotąd stoi cało. I perłowe łzy sącząc, woła przez pustynie:/Gdzież jesteś, o miłości, potęgo i chwało!” (źródło: Mickiewicz A., Sonety krymskie: Bakczysaraj). Pałac Chanów w Bakczysaraju to najcenniejszy zabytek Krymu, wpisany na Listę UNESCO. Najstarszym budynkiem całego kompleksu jest Wielki Meczet, najważniejsza świątynia Tatarów krymskich. Mickiewicz w swym sonecie wspomina o Fontannie Łez, która pochodzi z grobowca Dilary Bikecz, żony chana Kerim Gireja. Według jednego z podań miała ona być Polką – Marią Potocką, wziętą przez Tatarów w jasyr.

Krym to bogactwo krajobrazów i różnorodność kultur. Są tu stepy, góry, urwiste zbocza opadające wprost do morza, sielankowe laguny, długie piaszczyste plaże i niemal subtropikalna zieleń. Kulturowa mozaika od stuleci jest wpisana w tę ziemię. Rosjanie, Ukraińcy, Tatarzy, Ormianie, Karaimi, Żydzi, Romowie, Czesi, Polacy, a dużo wcześniej Grecy, Rzymianie i Bizantyjczycy. Dziś pozostaje nam ubolewać, że ze względu na konflikt rosyjsko-ukraiński, ten niezwykle ciekawy rejon wybrzeża Morza Czarnego jest trudno dostępny dla zwykłego turysty.

2019-07-10 09:42

Ocena: +2 -2

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Nowogródek – wielkość ducha

Niedziela rzeszowska 31/2017, str. 6-7

[ TEMATY ]

turystyka

Nowogródek

Adam Mickiewicz

Irena Markowicz

Widok na nowogródzką farę

Widok na nowogródzką farę

Z wysokości 15 m, ze szczytu kopca, w zasadzie w zasięgu wzroku rozpościera się cały tutejszy świat. To co było, to co zostało i nadal na nas oddziałuje. Ruiny średniowiecznego zamku, biała witoldowa fara, dom rodzinny poety.... „Tu w zaraniu życia wznosił skrzydła do lotu Adam Mickiewicz”. Tablicę z takim napisem komitet upamiętnienia twórcy umieścił na odnawianym po raz kolejny domu rodzinnym w latach 30. XX wieku. To gremium tworzyły znaczące osoby w niepodległym od niedawna państwie, w tym nasz krajan, urodzony w Komborni pod Krosnem, profesor polonistyki z Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, Stanisław Pigoń. Aktualnie współczesny pomnik u podnóża wzniesienia usypanego w okresie międzywojennym przypomina postać, która na wyżyny wyniosła kunszt władania słowem i odkryła nowe, romantyczne źródła potęgi ducha. Już tutaj Adam Mickiewicz okazał swoją wielkość i talent, potężny stał się tęskniąc za tym, co przeżył i czego doświadczył w dzieciństwie. Trudno się oprzeć wzruszeniu. Miejsce niewątpliwie historyczne. Nowogródek do upadku I Rzeczypospolitej, a więc w czasach przedmickiewiczowskich, miał duże historyczne znaczenie, był miastem wojewódzkim, siedzibą poważnych urzędów. W XIX wieku celowa i skuteczna działalność Rosjan sprawiła, że stał się skromnym, niewielkim w zasadzie miasteczkiem. To skutki m.in. tego, że linię kolejową poprowadzono z dala; wąskotorówka potrzebna Niemcom dotarła tu dopiero w czasach I wojny światowej, w 1917 r.

CZYTAJ DALEJ

Kapłaństwo - dar Jezusa dla Kościoła

Niedziela legnicka 4/2004

[ TEMATY ]

kapłaństwo

Karol Porwich/Niedziela

Bóg dał światu wielki dar kapłaństwa. On sam wybiera tych, którzy stają się ministrami Jego nieskończonej miłości, którą przekazują wszystkim ludziom. Jezus Chrystus, zanim powrócił do Ojca, ustanowił sakrament kapłaństwa, aby na zawsze zapewnić obecność kapłanów na ziemi.

CZYTAJ DALEJ

Tata w przedszkolu

2024-03-28 11:07

Archiwum przedszkola

W Przedszkolu Integracyjnym Niepublicznym Zgromadzenia Sióstr Kanoniczek Ducha Świętego im. bł. Ojca Gwidona został zorganizowany Dzień Ojca.

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję