Uroczystości rozpoczęły się od montażu słowno-muzycznego w wykonaniu uczniów biłgorajskiego „Elektryka”, w którym zostały przywołane tragiczne wydarzenia z 13 grudnia 1981 r.

Powtórka z historii

Młodzi ludzie przypomnieli, że na polecenie Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, której przewodniczył gen. Wojciech Jaruzelski, wprowadzony 13 grudnia 1981 r. na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stan wojenny był niezgodny z Konstytucją PRL. Wprowadzono go na mocy podjętej niejednogłośnie uchwały Rady Państwa. Przypomniano wiersze i piosenki oddające tragedię tamtego czasu. Mówiono w szczególności o tym, że w ciągu pierwszego tygodnia trwania stanu wojennego w więzieniach i ośrodkach internowania znalazło się ok. 5 tys. osób. W okresie trwania stanu wojennego, w 49 ośrodkach internowania na terenie całego kraju, zostało internowanych ogółem ok. 10 tys. osób, w tym ok. 300 kobiet. Byli to głównie przywódcy NSZZ „Solidarność”, doradcy Związku i związani z nim intelektualiści oraz działacze opozycji demokratycznej. Już 24 grudnia 1981 r. 4 tys. osób, głównie przywódcom oraz uczestnikom strajków i protestów, przedstawiono zarzuty prokuratorskie i osądzono, zwykle na kary więzienia.

Pamięć trwa

Centralnym punktem obchodów była Msza św. sprawowana w intencji Ojczyzny. Już na wstępie ks. dziekan Witold Batycki podkreślał, iż wielką wagę ma nasza pamięć od tamtych wydarzeniach przekazywana kolejnym pokoleniom. – Gromadzimy się, aby pomodlić się w intencji Ojczyzny i Polaków, o praworządność, o sprawiedliwy podział dóbr, o to, by z Bogiem żyło nam się szczęśliwie i w dostatku. To dzisiejsze święto i nasza obecność zobowiązuje nas także do dawania czytelnego świadectwa przywiązania do Boga, Polski i naszej historii – wskazał.

W homilii ks. Batycki nawiązywał do słów św. Jana Pawła II i mówił o krzyżu jako znaku polskości. – Dzisiejsza rocznica, kiedy wspominamy wprowadzenie przed 36 laty stanu wojennego, kiedy wspominamy czas, gdy Polak stanął naprzeciw Polakowi, skłania nas do refleksji, ale także uczy, że będziemy zwycięzcami i wolnym narodem tylko wtedy, gdy nie zrezygnujemy z hasła: „Tylko pod krzyżem, tylko pod tym znakiem, Polska będzie Polską, a Polak – Polakiem!”. Z głębi dziejów, jak wołał św. Jan Paweł II, z naszego jestestwa, w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, zaufajmy krzyżowi, jak wielu naszych szlachetnych rodaków. Pójdźmy przed siebie z krzyżem, tą kotwicą naszej nadziei. I choć nieraz jest bardzo ciężko, to miejmy nadzieję, że w krzyżu jest prawdziwa miłość, wytrwanie i zwycięstwo – podkreślał kaznodzieja.

W uroczystościach udział wzięli przedstawiciele środowisk związanych z „Solidarnością”, osoby represjonowane w stanie wojennym, poczty sztandarowe, organizacje kombatanckie, przedstawiciele władz samorządowych oraz mieszkańcy Biłgoraja. Jest to wydarzenie szczególne zwłaszcza dla młodego pokolenia, które ma okazję dowiedzieć się, jak wyglądały czasy komunizmu, zniewolenia i zagrożenia kolejną wojną.

Jedna z młodych uczestniczek wydarzenia podkreślała, iż uroczystości skłoniły ją do poważnych refleksji. – Myślę, że my, młodzi, nie doceniamy tej wolności, którą dziś mamy. Dzięki takim spotkaniom, jak dzisiejsze, lepiej rozumiem wartość wolności i cieszę się, że mogę żyć w wolnym kraju, a także czuję, że moim obowiązkiem jest pamięć o bohaterach tamtych czasów.

Nie tylko 1981

Na obchody 36. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego złożył się również wykład profesora Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Zbigniewa Osińskiego, który w auli Liceum Ogólnokształcącego im. ONZ w Biłgoraju przypomniał młodym ludziom genezę, przebieg i skutki wprowadzenia stanu wojennego. – Lata 1981-83 to nie jedyny okres natężenia przemocy ze strony autorytarnej władzy wobec społeczeństwa. Warto przypomnieć również wcześniejsze konflikty z lat: 1956, 1968, 1970, 1976 i 1980 roku – mówił prof. Osiński.

***

Organizatorami wydarzenia byli Starostwo Powiatowe, sanktuarium św. Marii Magdaleny oraz Regionalne Centrum Edukacji Zawodowej w Biłgoraju.