Reklama

Niedziela Przemyska

W 500-lecie konsekracji Kolegiaty Trójcy Przenajświętszej

Szacowna świątynia Krosna (3)

Niedziela przemyska 1/2013, str. 5

[ TEMATY ]

zabytki

Archiwum ks. Henryka Borcza

Kaplica Świętych Apostołów Piotra i Pawła

Kaplica Świętych Apostołów Piotra i Pawła

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Po blisko 130 latach od konsekracji dokonanej przez bp. Macieja Drzewickiego w roku 1512 farę krośnieńską dotknęła kolejna już katastrofa. Pożar miasta, który 11 września 1638 r. strawił część starej zabudowy Krosna wewnątrz murów obronnych, dotarł do dachu świątyni. Zapadające się murowane szczyty i płonące ciężkie wiązania dachowe zerwały ceglany strop nawy głównej, niszcząc wnętrze. Uratowało się natomiast prezbiterium wraz z wyposażeniem. Pożar zniszczył w mieście także kościół Jezuitów. Ocalał kościół Franciszkanów oraz świątynie znajdujące się poza murami miejskimi (św. Wojciecha, św. Jakuba, szpitalny kościół Ducha Świętego). Zaraz po pożarze przystąpiono do odbudowy świątyni, by jak najszybciej przywrócić ją do użytku sakralnego. Odbudowa prowadzona była przy znacznym wsparciu parafian i różnych dobrodziejów (w tym zwłaszcza ówczesnego prepozyta ks. Kaspra Rożyńskiego i pochodzącego ze Szkocji miejscowego kupca Wojciecha Porcjusza), pod kierownictwem ks. Szymona Nowakowicza, seniora Kolegium mansjonarzy krośnieńskich. W związku z tym, że zniszczenia dotknęły jedynie część kościoła farnego, nie była potrzebna jego ponowna konsekracja, a jedynie rekoncyliacja. Dokonał tego aktu bp Paweł Piasecki (1644-49), który przybył do Krosna w związku z rozpoczęciem wizytacji kanonicznej diecezji. Został on uroczyście przywitany w sobotę 3 listopada 1646 r. u bram miasta przez magistrat Krosna i mieszkańców grodu, a następnie wprowadzony w jego mury. Zapewne zatrzymał się na kilka dni w murowanym dworze biskupów, pozostającym jeszcze wówczas we władaniu kapituły przemyskiej. Następnego dnia, w niedzielę 4 listopada przybył do kościoła parafialnego. Tu, ubrany w szaty pontyfikalne, podczas Mszy św. dokonał, zgodnie z Pontyfikałem Rzymskim, rekoncyliacji tych części kościoła, które tego wymagały (zniszczone przez pożar). Kolejnego dnia, w poniedziałek 5 listopada, biskup poświęcił kaplicę Świętych Apostołów Piotra i Pawła, wzniesioną od fundamentów przy południowej ścianie kościoła i wspaniale wyposażoną przez wspomnianego już Roberta Porcjusza. Natomiast ołtarz znajdujący się w kaplicy konsekrował, umieszczając w nim relikwie św. Justyna Męczennika oraz innych męczenników. Jeszcze tego samego dnia bp Piasecki konsekrował ołtarz św. Anny znajdujący się w kaplicy przy północnej ścianie świątyni. W tym ołtarzu umieścił z kolei relikwie świętych: Hieronima Kapłana, Grzegorza, Bernarda i Czterech Koronowanych Męczenników.

Rekoncyliacja dokonana w roku 1646 przez bp. Pawła Piaseckiego była już ostatnią w dziejach tej prastarej szacownej świątyni krośnieńskiej. Wprawdzie w następnych stuleciach fara była jeszcze kilkakrotnie restaurowana, ale nie było już potrzeby przeprowadzenia nowej konsekracji. Jedna z takich większych renowacji miała miejsce w latach 1899-1910 i była prowadzona pod kierownictwem architekta T. Stryjeńskiego i inżyniera W. Sikorskiego. Polichromię w prezbiterium wykonał artysta malarz Franciszek Daniszewski, natomiast w nawach malarz Stanisław Bergman. Kolejne renowacje miały miejsce juz po II wojnie światowej, a zakończone zostały w ostatnim czasie za obecnego proboszcza ks. Karola Brysia, prałata kapituły krośnieńskiej.

Fara krośnieńska, która już od blisko 650 lat służy potrzebom religijnym wiernych, 20 stycznia 1998 r. ogłoszona została przez bł. papieża Jana Pawła II Bazyliką Mniejszą. Natomiast abp Józef Michalik dokumentem wystawionym w Przemyślu w Wielki Czwartek 2005 r. (23 marca 2005) erygował przy świątyni Kapitułę kolegiacką złożoną z 12 kanonii gremialnych i 12 kanonii honorowych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2013-01-07 09:56

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Chrzcielnica wpisana w historię miasta

Do kolegiaty Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i Świętych Aniołów Stróżów w Wałbrzychu powróciła po renowacji przepiękna chrzcielnica z roku 1593, która jest jednym z najstarszych i najcenniejszych renesansowych zabytków miasta. Wybitne dzieło można już oglądać od trzeciej niedzieli wielkanocnej w prezbiterium kolegiaty. Trwającą blisko rok renowację tego dzieła przeprowadziła Firma Konserwatorska „Artis” Doroty i Cezarego Wandrychowskich z Wrocławia

Wykonana w piaskowcu XVI-wieczna chrzcielnica ozdobiona została przez anonimowego artystę sprzed wieków w górnej części czaszy kamiennego kielicha sześcioma płaskorzeźbami – ze scenami z Ewangelii św. Marka i św. Mateusza oraz z Pięcioksięgu. Wszystkie odnoszą się do szeroko rozumianej teologii sakramentu chrztu. Pierwsza scena przedstawia Adama i Ewę w raju; druga – Noego i jego arkę; trzecia – Mojżesza na pustyni z laską, kiedy uderzeniem w skałę sprawił, że wypłynęła z niej woda, czwarta – centralna – przywołuje – chrzest Pana Jezusa w Jordanie, piąta przedstawia Go przyjmującego i błogosławiącego dzieci – z historii o tym, jak matki przynosiły do nauczającego Jezusa swoje dzieci, by je pobłogosławił, a On wówczas mówił do oburzających się na to Jego uczniów, że kobiety przeszkadzają Jezusowi: „Pozwólcie dzieciom przyjść do mnie”; szósta przedstawia scenę ukrzyżowania, w której Jezus ma przebity bok, z wypływającą z niego krwią i wodą, które symbolicznie zbiera do kielicha, by tej Boskiej krwi i wody nie uronić, św. Magdalena. Na narożach czaszy chrzcielnicy pomiędzy opisanymi scenami znajdują się postaci czterech Ewangelistów, a na dole postawy ich symbole: lew, orzeł, wół oraz anioł. Wszystkie te zwierzęce i niebiańskie postaci są uskrzydlone. Także lew i wół, jak to było wówczas przyjęte w sztuce sakralnej. Na trzonie chrzcielnicy pod czaszą są wyryte litery DCZ – od nazwiska zamożnego rodu Czettritzów, władców okolicznych dóbr ziemskich, którzy byli jej fundatorami. W kamieniu został też wyżłobiony liczbami arabskimi rok 1593 jako czas jej powstania, a w podstawie religijny napis, który częściowo się zatarł. Całość została wyrzeźbiona w jednej piaskowcowej bryle. Chrzcielnica jest przykryta wielką cynową pokrywą.
CZYTAJ DALEJ

Prezydium KEP odpowiedziało na pismo z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów

2025-04-09 18:13

[ TEMATY ]

episkopat

episkopat Polski

Karol Porwich/Niedziela

Prezydium Konferencji Episkopatu Polski skierowało kolejne pismo do Prezesa Rady Ministrów dotyczące odpowiedzi na wniosek o udzielenie informacji publicznej, przesłany do Premiera Donalda Tuska 17 lutego br.

24 marca br. Prezydium KEP otrzymało odpowiedź na wniosek złożony 17 lutego br. do Prezesa Rady Ministrów, w którym członkowie Prezydium KEP zawarli m.in. pytanie, dlaczego dotychczas nie został opublikowany w Dzienniku Ustaw wyrok Trybunału Konstytucyjnego RP z dnia 27 listopada 2024 r., stwierdzający nielegalność a zarazem niekonstytucyjność w całości, ze względów formalnych, rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 26 lipca 2024 r.
CZYTAJ DALEJ

Pomorskie/ Policja zatrzymała podejrzewanego o zniszczenie flag na Westerplatte

2025-04-11 10:53

[ TEMATY ]

Westerplatte

znieważanie

dewastacja

flagi

Adobe Stock

Policja zatrzymała w Świeciu 41-latka podejrzewanego o zniszczenie polskich flag na terenie Westerplatte - poinformowała policja.

Oficer prasowy Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku Mariusz Chrzanowski powiedział PAP, że 41-letni podejrzewany m.in. o zniszczenie polskich flag na Westerplatte został zatrzymany w czwartek ok. godz. 21 w Świeciu. Zatrzymany mężczyzna nie ma stałego miejsca zameldowania.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję