Reklama

90-lecie koronacji Pani Boreckiej

Boreckie sanktuarium i tajemniczy Wizerunek

Niedziela przemyska 33/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Udokumentowany kult maryjny w Borku Starym sięga odległej daty - 1336 r. Za sprawą „cudownego wizerunku”, który być może przywędrował tutaj już pod koniec XIII wieku z pracującymi tutaj karczownikami lasów, okoliczna ludność otrzymywała liczne łaski i doświadczała cudownych uzdrowień. Opodal cudownego źródełka pobudowano drewnianą kapliczkę, w której przechowywano drogocenny obraz. Przed maryjnym wizerunkiem modliła się, zdążając na Ruś w 1387 r., św. królowa Jadwiga Andegaweńska. Wzmożony napływ pątników spowodował wybudowanie na wzgórzu drewnianego kościółka pw. Świętego Krzyża i kaplicy Matki Bożej, a arcybiskup lwowski Jan Rzeszowski dokonał konsekracji obiektów w 1420 r. W kaplicy umieszczono „cudowny wizerunek” poddany uprzednio renowacji, a może skopiowany na nowym podobraziu. W 1487 r. wybudowano następną kaplicę, w której zapragnął być pogrzebany możny rycerz Imbram z żoną. Być może pobożny rycerz ufundował kolejny, nowy wizerunek Pani Boreckiej. Dzisiaj na tym miejscu stoi zbudowana pod koniec XIX wieku kaplica Matki Bożej Bolesnej; w niej to odbyła się 15 sierpnia 1919 r., pierwsza w odrodzonej po zaborach Polsce, koronacja cudownego wizerunku złotymi koronami. Nałożył je na skronie Maryi bp Józef Sebastian Pelczar. We wnętrzu wspomnianej kapliczki znajduje się osobliwy przedmiot - tzw. dzwonek loretański, którego używano, gdy ktoś nie mógł skonać, aby Maryja wyprosiła łaskę szybkiej śmierci. W XVII wieku proboszcz tyczyńskiej parafii, do której przynależało sanktuarium - Maciej Niwicki, sam cudownie uzdrowiony za przyczyną Pani Boreckiej, zapragnął, aby na miejscu tym powstał wspaniały kościół i aby pieczę nad nim sprawowali dominikanie. Władze kościelne z bp. Stanisławem Sarnowskim przychyliły się do prośby Niwickiego, wydając w Brzozowie 10 lutego 1670 r. zgodę na założenie klasztoru. Zaraz też pierwsi zakonnicy przybyli do pobliskiej Kielnarowej. Wkrótce rozpoczęto budowę wspaniałego, barokowego obiektu. Przy wznoszeniu kościoła pracowali architekci: Antonio Bellotti i Maciej Paitner. W latach 1684-1727 powstała wspaniała trójnawowa świątynia z dwoma wieżami na zachodniej fasadzie. Na przedłużeniu naw bocznych znajdują się boczne kaplice. Nawę główną przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami, a w bocznych krzyżowe. Na ścianie południowej znajduje się zegar słoneczny. Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jacka konsekrował 13 maja 1736 r. bp Andrzej Pruski. Wówczas to sprowadzono też do kościoła cudowny wizerunek.
Stoimy przed fasadą główną świątyni. Tu nad wejściem głównym umieszczono figury św. Dominika i św. Franciszka oraz herb dominikanów - łaciński napis „Veritas” (prawda) oraz psa trzymającego przednie łapy na księdze, a w pysku płonącą pochodnię. Dominikanie zwani są bowiem „psami Pańskimi” i jak pies mają towarzyszyć ludziom w ich dolach i niedolach, nieść im płomień wiedzy, a także lizać poranione grzechem dusze.
Po wejściu do świątyni uwagę przykuwa przepiękny barokowy ołtarz główny z przełomu XVII i XVIII wieku, wykonany w Gdańsku z fundacji Józefa Zaręby Skrzyńskiego, podczaszego koronnego, który zapragnął być pochowany w podziemiach kościoła. Jego portret z II poł. XVIII wieku wisi do dzisiaj w zakrystii. Ufundował on także dwa dalsze, boczne obrazy. We wspaniałym czerwono-złoconym ołtarzu umieszczono czczony wizerunek Pani Boreckiej. Obraz o wymiarach 66 cm x 73, 5 cm przedstawia Maryję z Dzieciątkiem w typie Hodegetri, namalowany na desce lipowej. Maryja okryta pięknym maforionem, spiętym pod szyją ozdobną broszą, spod której wystaje czerwona suknia, podtrzymuje Dzieciątko, wskazując na Nie prawą dłonią. Dzieciątko prawą dłonią zdaje się błogosławić modlących się ludzi. Tło wypełniają tłoczone w złotym podkładzie motywy roślinne. Na odwrocie obrazu - co ciekawe - umieszczono podwójny krzyż - którym posługiwali się onegdaj pierwsi Jagiellonowie.
Trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że obraz był wielokrotnie odnawiany i przemalowywany i wygląda zapewne trochę inaczej niż w momencie przybycia na boreckie wzgórze. Specjaliści datują podobrazie na XV wiek. W XVII wieku dokonano licznych przemalowań (m.in. twarzy i dłoni) oraz namalowano na odwrocie podwójny krzyż, którym kiedyś posługiwali się pierwsi Jagiellonowie. Przemalunków dokonywano także w XIX i XX wieku. Wizerunek ozdabiały liczne wota, część z nich została zabrana pod koniec XIX wieku przez Austriaków. Cudowny wizerunek zasłaniany jest obrazem Matki Bożej Różańcowej podającej różaniec św. Dominikowi i św. Katarzynie Sieneńskiej. Na szczycie ołtarza znajduje się ciekawy obraz z 1719 r. w kształcie koniczynki, przedstawiający Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny. Po bokach wielkiego ołtarza umieszczono figury św. Dominika trzymającego krzyż i lilię, u stóp którego leży pies. Nad nim umieszczono figurę papieża Piusa V, wyżej dostrzegamy św. Katarzynę ze Sieny z koroną cierniową i krzyżem. Po drugiej stronie ołtarza znajdują się kolejno figury: św. Róży z Limy, św. Jacka, założyciela polskiej prowincji dominikanów oraz św. Tomasza z Akwinu z piórem i budowlą kościoła. Wspomniane, równie piękne boczne ołtarze pochodzą z przełomu XVII i XVIII wieku. W lewym ołtarzu bocznym w polu centralnym ołtarz z obrazem św. Józefa z Dzieciątkiem i figurami św. Agnieszki z Montepulciano, św. Piotra z Werony trzymającego palmę z trzema koronami - symbolem nagrody za męczeństwo, dziewictwo i głoszenie Ewangelii, dalej św. Katarzyna Ricci oraz św. Ludwik, misjonarz z Kolumbii. Prawy boczny ołtarz zawiera obraz św. Wincentego Fereriusza. Nad nim obraz św. Walentego, a w górnej części figura św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Po bokach stoją figury świętych związanych z zakonem dominikańskim: św. Antonina, biskupa florenckiego oraz św. Alberta Wielkiego. Nad nimi odpowiednio: bł. Imelda oraz św. Małgorzata z Węgier. W prezbiterium warto zwrócić również uwagę na monumentalne, osiemnastowieczne obrazy przedstawiające sceny religijne ze św. Janem Chrzcicielem, namalowane przez jednego z braci dominikańskich. Po lewej stronie, w nawie głównej znajduje się ambona z XVII wieku, przeniesiona na obecne miejsce ze starego kościoła. Bogato zdobiona - na szczycie figura Chrystusa, na zaplecku obraz św. Jacka, w dolnej części znajdują się figury czterech Ewangelistów: Mateusz, Łukasz, Jan i Marek.
Nawy boczne kościoła zamknięte są kaplicami. W kaplicy po lewej stronie znajduje się ołtarz Świętego Krzyża z XVII wieku. W polu centralnym znajduje się obraz Ukrzyżowanego Chrystusa z Marią Magdaleną u jego stóp, w typie malarstwa flamandzkiego, a pochodzący z XVII wieku. Po bokach znajdują się figury św. Rocha i św. Sebastiana. W górnej części ołtarza obraz św. Zofii i córki (spersonifikowane jako Wiara, Nadzieja i Miłość). W równoległej kaplicy bocznej znajduje się ołtarz św. Dominika z lilią i książką oraz psem z pochodnią. Obok figury św. Antonina z Florencji oraz św. Róży z Limy. W górnej części popiersie papieża z zakonu dominikańskiego Innocentego V.
Wokół sanktuarium znajdują się dróżki ze stacjami tajemnic różańcowych i drogi krzyżowej. Niedaleko, wokół osiemnastowiecznej kaplicy pw. św. Anny, położony jest cmentarz zakonny, gdzie chowa się zmarłych braci i ojców z zakonu dominikańskiego. W sanktuarium rokrocznie odbywa się w Wigilię Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 14 sierpnia obrzęd Zaśnięcia i pogrzebu Matki Bożej, które to uroczystości przyciągają na „boreckie wzgórze” rzesze pielgrzymów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2009-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

#PodcastUmajony (odcinek 4.): Oddaj długopis

2024-05-03 20:00

[ TEMATY ]

Ks. Tomasz Podlewski

#PodcastUmajony

Mat. prasowy

Czy w oczach Maryi istnieją lepsze i gorsze życiorysy? Dlaczego warto Ją zaprosić we własny rodowód? I do jakiej właściwie rodziny Maryja wprowadza Jezusa? Zapraszamy na czwarty odcinek „Podcastu umajonego” ks. Tomasza Podlewskiego o tym, że przy Maryi każda historia może zakończyć się świętością.

CZYTAJ DALEJ

Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski - historia zawierzenia Matce Bożej

[ TEMATY ]

Matka Boża

3 Maja

zawierzenie

Krzysztof Świertok

Klementyńskie korony (replika) nałożone na Obraz Jasnogórski, 28 lipca 2017 r.

Klementyńskie korony (replika) nałożone na Obraz Jasnogórski, 28 lipca 2017 r.

Kościół katolicki w Polsce 3 maja obchodzi uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. Uroczystość ta została ustanowiona przez Kościół na prośbę biskupów polskich po odzyskaniu niepodległości po I wojnie światowej. Nawiązuje do istotnych faktów z historii Polski - ślubów lwowskich króla Jana Kazimierza, zawierzenia Polski Matce Bożej na Jasnej Górze przez prymasa Wyszyńskiego oraz nowego Aktu Zawierzenia Narodu Polskiego Matce Bożej, którego dokonał obecny przewodniczący KEP z okazji 1050-lecia chrztu Polski - abp Stanisław Gądecki.

W czasie najazdu szwedzkiego, 1 kwietnia 1656 r. w katedrze lwowskiej, przed cudownym wizerunkiem Matki Bożej Łaskawej, król Jan Kazimierz złożył uroczyste śluby, w których zobowiązywał się m.in. szerzyć cześć Maryi, wystarać się u papieża o pozwolenie na obchodzenie Jej święta jako Królowej Korony Polskiej, a także zająć się losem chłopów i zaprowadzić w państwie sprawiedliwość społeczną.

CZYTAJ DALEJ

Dzieweczko Lipska, módl się za nami...

2024-05-03 20:00

[ TEMATY ]

Rozważania majowe

Wołam Twoje Imię, Matko…

Karol Porwich/Niedziela

Od wieków żywa i nieustanna miłość do Matki Najświętszej sprawiła, że 2 lipca 1969 roku doszło do koronacji „Maryi Lipskiej w maleńkiej posturze”. Dokonał jej Prymas Polski, Stefan Kardynał Wyszyński.

Rozważanie 4

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję